راه‌اندازی پلتفرم تاکسی‌رانی
بعد از جبهه‌گیری‌های متعدد اتحادیه تاکسی‌رانی در مقابل پدیده نسبتاً نو ظهور تاکسی‌های اینترنتی و تلاش‌هایی جهت حذف رقیبان فناوری‌محور که می‌توان از آن تحت عنوان جدال بین سنت و مدرنیته یاد کرد، بالاخره سازمان تاکسی‌رانی هم در مقابل توان پلتفرم‌ها زانو زد و در اقدامی مثبت با راه اندازی پلتفرم تاکسی به موج انقلاب پلتفرمی پیوست.
وعده راه‌اندازی پلتفرم قبل از نوروز 96
در پی رضایت مردم از نحوه خدمات متفاوت تاکسی‌های اینترنتی، حال تاکسی‌رانی که طی چند دهه اخیر نقش حاکمیتی در عرصه حمل مسافر را مبتنی بر فناوری کلید بزند، با یک مدیریت جهادی و در عین حال رویکرد اصلاح طلبانه، آغوش خود را جهت خدمت‌دهی به مسافران باز کرده و وعده سرویس‌دهی قبل از نوروز 96 را به مردم تهران داده است؛ وعده‌ای که شروع آن با 8 هزار تاکسی مطرح شد و توسعه سمت عرضه تا 40 هزار تاکسی در نظر گرفته شده است.
شاید بتوان ورود و رویکرد بخش خصوصی به بهره‌گیری از مزایای پلتفرم در این حوزه را دلیل اصلی خانه تکانی نوروز 96 سازمان تاکسی‌رانی در اصلاح نگاه سنتی خود در ارائه خدمات شهری عنوان کرد و پذیرش تغییر نگرش و دست زدن به اصلاحات این مجموعه از خدمات شهرداری را مدیون تلاش و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در استفاده از ظرفیت پلتفرم‌ها و استقبال از مردم دانست.
تفاوت‌های پلتفرم تاکسی‌رانی دولتی و خصوصی
حال با ورود یک بخش دولتی به بازار این حوزه که از امکانات و امتیازات قابل توجه شهرداری برخوردار است، فضای رقابتی وارد فاز جدیدی می‌شود که در آن هر یک از بازیگران با قدرت تاثیرات شبکه‌ای در پی جذب یا حفظ هر دو سوی عرضه و تقاضا خواهند بود.
با این تفاوت که در پلتفرم دولتی تاکسی فعلا نه تنها سمت عرضه صرفاً محدود به تاکسی‌های شهرداری است و غیر از این نوع خودروها گزینه دیگری نمی‌تواند به آن ورود پیدا کند، بلکه ظرفیت 8 هزار تاکسی برای شروع کار در مقایسه با عدد تخمینی 25 و 55 هزار خودرو در دو رقیب اصلی بخش خصوصی، شروع سختی را برای این پلتفرم تازه کار در پی خواهد داشت؛ بنابراین پلتفرم‌های بخش خصوصی جدال کسب سهم بازار را در هر دوی سوی عرضه و تقاضا ادامه خواهند داد، اما در مواجهه با بخش دولتی، صرفا رقابت به سمت تقاضا محدود خواهد شد.
کیفیت همیشه مزیت است!
در فضای کسب و کاری که رقابت عادلانه باشد، کیفیت ارائه خدمات مبتنی بر value unit تعیین شده در معماری پلتفرم‌ها خواهد بود که در این‌جا انجام یک سفر موفق و دلپذیر است، در کنار مزیت‌های رقابتی، فاکتورهای تعیین‌کننده رشد و بقای پلتفرم‌ها می‌باشد. اما آنچه می‌تواند در جذب تقاضا در کنار فاکتور قیمت مورد توجه و ارزیابی قرار گیرد، طراحی و استفاده صحیح و موثر از KPI است که این امر در بخش خصوصی به درآمد و بقای خدمت‌دهنده در چرخه حیات پلتفرمی گره خورده است.
حال باید دید که پلتفرم تاکسی به چه میزان این اصول رعایت شده و موثر بخش خصوصی را به خصوص در زمینه حذف راننده تاکسی‌های شهرداری از چرخه پلتفرمی سازمان خود، در استراتژی‌های بازاریابی خویش لحاظ خواهد کرد.
وجه مشترک پلتفرم های دولتی و خصوصی
اما آنچه وجه مشترک تمامی بازیگران این حوزه است و در رده تأثیرات شبکه‌ای منفی قرار می‌گیرد، استفاده از ابزار کاهش قیمت به عنوان یک مزیت رقابتی است که هر چند در سمت تقاضا به شدت مورد استقبال قرار می‌گیرد و درآمد کل پلتفرم هم با افزایش تعداد سفر بیشتر می‌شود، اما در سمت عرضه با کاهش درآمد باید با افزایش تعدا سفر جبران شود و این نکته‌ای است که پلتفرم‌ها، رانندگان را به پذیرش سفرهای بیشتر ترغیب می‌کنند و پلتفرم تاکسی نیز وعده قیمت پایین‌تر از رقبای خصوصی را می‌دهد؛ بنابراین با توجه به میزان استهلاک خودروها به دلیل افزایش تقریبا دو برابری تعداد سفر، هزینه‌های نگهداری و تعمیر خودرو در گذشت زمان افزایش خواهد یافت.
این تاثیر شبکه‌ای منفی می‌تواند موجب ریزش عرضه شده و با توجه به MASS MARKRT بودن این حوزه در جایی مثل تهران که تعداد سفر آن به صورت میلیونی انجام می‌شود، متعاقبا تبعات منفی آن ریزش تقاضا را نیز به همراه خواهد داشت.
حال آنکه در معماری پلتفرم باید به گونه‌ای عمل شود که زمینه لازم برای تأثیرات شبکه‌ای متقابل مثبت فراهم شود.
