زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها شامل تمامی سخت‌افزارها و مجموعه قوانین و روش‌های استفاده شده برای ذخیره‌سازی و نگهداری داده‌ها است. این زیرساخت شامل مولفه‌هایی مانند دیسک‌ها، سرورها، شبکه‌ها، سیستم‌های فایلی و تجهیزات دیگر مرتبط با ذخیره‌سازی داده‌ها است.

زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها چیست؟

زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها، مجموعه‌ای از سخت‌افزارها و تجهیزاتی است که برای ذخیره‌سازی، مدیریت و دسترسی به داده‌ها در یک مرکز داده استفاده می‌شود. این زیرساخت شامل تجهیزاتی مانند سرورها، تجهیزات ذخیره‌سازی، تجهیزات شبکه، سیستم‌های سرمایشی و سایر تجهیزات مربوط به فناوری اطلاعات است. به بیان دقیق‌تر، می‌توان زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها را به‌عنوان مجموعه‌ای از تجهیزاتی که برای ذخیره‌سازی، مدیریت و دسترسی به داده‌ها در یک مرکز داده استفاده می‌شود، تعریف کرد. زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها شامل موارد زیر است:

فضای فیزیکی: مرکز داده باید فضای کافی برای قرار دادن تجهیزات ذخیره‌سازی، سرورها، تجهیزات شبکه و سایر تجهیزات مربوط به فناوری اطلاعات داشته باشد. این فضای فیزیکی باید از نظر امنیت فیزیکی ایمن باشد و از دسترسی غیرمجاز محافظت شود.

سرورها: سرورها کامپیوترهای قدرتمندی هستند که برای اجرای برنامه‌ها و ذخیره‌سازی داده‌ها استفاده می‌شوند. سرورها می‌توانند به صورت فیزیکی یا مجازی باشند.

تجهیزات ذخیره‌سازی: تجهیزات ذخیره‌سازی برای ذخیره‌سازی داده‌ها استفاده می‌شوند. انواع مختلفی از تجهیزات ذخیره‌سازی وجود دارد که از آن جمله باید به استوریج‌ها، شبکه ناحیه ذخیره‌سازی (SAN)، DAS و غیره اشاره کرد.

تجهیزات شبکه: تجهیزات شبکه برای اتصال تجهیزات ذخیره‌سازی، سرورها و سایر تجهیزات مربوط به فناوری اطلاعات به یکدیگر استفاده می‌شوند. انواع مختلفی از تجهیزات شبکه وجود دارد که از مهم‌ترین آن‌ها باید به سوییچ‌ها، روتر‌ها و فایروال‌ها اشاره کرد.

سیستم‌های سرمایشی: سیستم‌های سرمایشی برای حفظ دما و پایین نگه داشتن رطوبت در مرکز داده استفاده می‌شوند. این امر برای جلوگیری از خرابی تجهیزات و ذخیره‌سازی داده‌ها ضروری است.

سیستم‌های امنیتی: سیستم‌های امنیتی برای محافظت از مرکز داده در برابر دسترسی غیرمجاز، خرابی‌ها و سایر تهدیدات استفاده می‌شوند. انواع مختلفی از سیستم‌های امنیتی در مراکز داده مورد استفاده قرار می‌گیرند که از آن جمله باید به دوربین‌های مدار بسته، سیستم‌های تشخیص نفوذ و غیره اشاره کرد.

دیسک‌ها: دیسک‌ها یکی از ارکان اصلی زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها به شمار می‌روند. آن‌ها به عنوان وسیله‌ای برای ذخیره‌سازی دائمی و دسترسی سریع به داده‌ها عمل می‌کنند. در دنیای ذخیره‌سازی، دیسک‌ها به دو نوع اصلی هارد دیسک‌ها و حافظه‌های حالت جامد تقسیم می‌شوند که هر یک مزایا و معایب خاص خود را دارند. 

سیستم‌های فایلی: سیستم‌های فایلی نقش مدیریت فیزیکی داده‌ها را بر عهده دارند. آن‌ها ساختارها و قوانینی را برای ذخیره‌سازی و سازماندهی فایل‌ها و دسترسی به آن‌ها ارائه می‌دهند.

سایر تجهیزات ذخیره‌سازی فیزیکی: علاوه بر استوریج‌ها و سرورها، تجهیزات دیگری مثل درایوهای نواری (Tape Drives) و کتابخانه‌های نواری نیز در زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها استفاده می‌شوند که عمدتا به منظور آرشیو کردن اطلاعات خریداری می‌شوند.

به طور کلی، زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها شامل تمامی مولفه‌های سخت‌افزاری و سیستمی است که برای ذخیره‌سازی و مدیریت داده‌ها در سطح فیزیکی استفاده می‌شود. با توجه به توضیحاتی که ارائه کردیم باید بگوییم زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها مولفه حیاتی هر مرکزداده‌ای است. این زیرساخت باید برای اطمینان از عملکرد ایمن و بدون وقفه مرکز داده طراحی و اجرا شود.

زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها به چه شکلی پیاده‌سازی می‌شود؟

زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها بسته به نوع سیستم ذخیره‌سازی، اندازه و نوع داده‌ها، نیازهای عملکردی و امنیتی، سازمان و محیط کاری پیاده‌سازی می‌شود. پیاده‌سازی زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها معمولا طی مراحل زیر انجام می‌شود:

طراحی

در مرحله طراحی، مشخصات زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها تعیین می‌شود. این مشخصات شامل موارد زیر است:

فضای فیزیکی مورد نیاز

نوع و ظرفیت تجهیزات ذخیره‌سازی

نوع و ظرفیت تجهیزات شبکه

نوع و ظرفیت سیستم‌های سرمایشی

نوع و ظرفیت سیستم‌های امنیتی

مرحله طراحی در زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها، مرحله‌ای حیاتی است که در آن مشخصات زیرساخت تعیین می‌شود. این مشخصات باید با توجه به نیازهای سازمان و اهداف کسب‌وکار تعیین شود. به طور کلی در مرحله طراحی، کارشناسان شبکه به موارد مختلفی به شرح زیر رسیدگی می‌کنند.

حجم داده‌هایی که باید ذخیره‌سازی شوند: حجم داده‌های ذخیره‌سازی تعیین می‌کند چه میزان فضای ذخیره‌سازی مورد نیاز است. حجم داده‌های سازمان‌ها می‌تواند از چند گیگابایت تا چند پتابایت یا حتی بیشتر باشد. به بیان دقیق‌تر حجم داده‌های ذخیره‌سازی می‌تواند بر نوع تجهیزات ذخیره‌سازی مورد نیاز، ظرفیت تجهیزات ذخیره‌سازی و هزینه‌های زیرساخت ذخیره‌سازی تاثیر بگذارد.

نوع داده‌های ذخیره‌سازی: نوع داده‌های ذخیره‌سازی تعیین می‌کند چه نوع تجهیزات ذخیره‌سازی مورد نیاز است. داده‌های سازمان‌ها می‌تواند شامل داده‌های ساختارمند، داده‌های نیمه‌ساختارمند و داده‌های ناساخته باشد. است. داده‌های ساختارمند معمولا با استفاده از پایگاه‌های داده ذخیره می‌شوند. داده‌های نیمه‌ساختارمند معمولا با استفاده از سیستم‌های فایل‌های توزیع‌شده ذخیره می‌شوند. داده‌های غیر ساخته یافته معمولا با استفاده از سیستم‌های فایل‌های بزرگ ذخیره می‌شوند.

سرعت دسترسی به داده‌ها: سرعت دسترسی به داده‌ها تعیین می‌کند که چه نوع تجهیزات ذخیره‌سازی و شبکه مورد نیاز است. سازمان‌هایی که نیاز دارند در زمان کوتاهی به داده‌ها دسترسی داشته باشند باید از تجهیزات ذخیره‌سازی و شبکه‌ای با سرعت بالا استفاده کنند.

امنیت مورد نیاز: امنیت مورد نیاز تعیین می‌کند که چه نوع تجهیزات امنیتی مورد نیاز است. سازمان‌هایی که داده‌های حساسی دارند، باید از تجهیزات امنیتی پیشرفته‌تری استفاده کنند.

برای تعیین حجم داده‌های ذخیره‌سازی، باید موارد مختلفی را در نظر گرفت. اولین مورد نوع داده‌ها است. مورد بعدی میزان رشد داده‌ها است.  میزان رشد داده‌ها می‌تواند بر نیازهای ذخیره‌سازی در آینده تاثیر بگذارد. مورد عبد  مدت زمان نگهداری داده‌ها است. مدت زمان نگهداری داده‌ها می‌تواند بر حجم داده‌های ذخیره‌سازی تاثیر بگذارد. نوع داده‌های ذخیره‌سازی مشخص می‌کند به چه نوع تجهیزات ذخیره‌سازی نیاز دارند. به طور کلی، در مرحله طراحی، باید یک تیم متخصص از مهندسان و متخصصان فناوری اطلاعات تشکیل شود تا نیازهای سازمان را شناسایی و مشخصات زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها را تعیین کنند. این تیم باید با در نظر گرفتن موارد فوق، مشخصات زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها را به شکلی تعیین کند که نیازهای سازمان را برآورده کند و هزینه‌های زیرساخت را به حداقل برساند.

خرید تجهیزات

مرحله خرید به معنای خریداری تجهیزات مورد نیاز زیرساخت است. در این مرحله، باید تجهیزاتی خریداری شود که با مشخصات تعیین شده در مرحله طراحی مطابقت داشته باشد. اولین نکته‌ای که باید در این زمینه به آن دقت کنید خرید از فروشندگان معتبر است. فروشندگان معتبر دارای سابقه و تجربه خوبی در زمینه فروش تجهیزات ذخیره‌سازی هستند و می‌توانند تجهیزات باکیفیتی را ارائه دهند. مورد بعد بررسی مشخصات تجهیزات است. قبل از خرید تجهیزات، باید مشخصات تجهیزات را به دقت بررسی کرد. بررسی مشخصات تجهیزات کمک می‌کند محصولاتی مطابق با نیازها را خریداری کنید. مورد مهم بعدی بررسی ضمانت‌نامه تجهیزات است. قبل از خرید تجهیزات، باید ضمانت‌نامه تجهیزات را بررسی کرد. ضمانت‌نامه تجهیزات کمک می‌کند در صورت خرابی تجهیزات، از خدمات پس از فروش بهره‌مند شوید. مورد مهم بعد بررسی شرایط پرداخت است. بررسی شرایط پرداخت اجازه می‌دهد به شکل اقساطی محصولات موردنیاز خود را خریداری کنید. به طور کلی، در مرحله خرید، باید تجهیزاتی خریداری شود که با مشخصات تعیین شده در مرحله طراحی مطابقت داشته باشد. این تجهیزات باید از فروشندگان معتبر خریداری شود و ضمانت‌نامه مناسبی داشته باشد.

نصب تجهیزات

مرحله نصب به معنای آماده‌سازی زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها و استقرار تجهیزات در مرکز داده است. این کار باید توسط متخصصان باتجربه انجام شود تا تجهیزات به درستی نصب شوند و آسیب نبینند. در ادامه به توضیح برخی از نکات مهم در مرحله نصب می‌پردازیم.

تهیه نقشه راه نصب است. قبل از شروع نصب، باید یک نقشه راه نصب تهیه شود. نقشه راه نصب می‌تواند به شما کمک کند تا نصب را به درستی و طبق برنامه انجام دهید.

همچنین، بررسی شرایط محیطی ضروری است. قبل از شروع نصب، باید شرایط محیطی مرکز داده را بررسی کرد. شرایط محیطی مرکز داده باید با مشخصات تجهیزات نصب شده مطابقت داشته باشد. در صورتی که تصمیم دارید این فرآیند را برون سپاری نکنید، باید حداقل ابزارها و ملزومات اولیه را داشته باشید. ابزار و تجهیزات مورد نیاز برای نصب تجهیزات ذخیره‌سازی شامل موارد زیر هستند:

پیچ‌گوشتی

 آچار

سیم‌چین

کابل‌بر

عینک ایمنی

دستکش ایمنی

آماده‌سازی تجهیزات مرتبط با شبکه همچون آچار پانچ، داکت‌ها، پچ‌کوردها، تسترها و غیره.

تجهیزات مرتبط با سیم‌کشی برق

پیروی از دستورالعمل‌های نصب

پس از نصب تجهیزات، باید عملکرد تجهیزات را بررسی کرد. بررسی عملکرد تجهیزات اطمینان می‌دهد که همه کارها به درستی انجام شده‌اند.

 

پیکربندی تجهیزات زیرساختی

مرحله پیکربندی فرآیندی است که در آن تجهیزات  نصب شده آماده بهره‌برداری می‌شوند. این کار شامل تنظیم پارامترهای عملکردی تجهیزات، نصب نرم‌افزارهای مورد نیاز و ایجاد شبکه‌های ارتباطی است. این مرحله یکی از پیچیده‌ترین مراحل است، زیرا اگر به درستی انجام نشود، زیرساخت عملکرد مناسب را نخواهد داشت. در ادامه به توضیح برخی از نکات مهم در مرحله پیکربندی می‌پردازیم.

اولین مورد پیکربندی تنظیمات تجهیزات است. پس از نصب تجهیزات، باید پارامترهای آن‌ها به درستی انجام شود. از جمله این پارامترها باید به  اندازه خوشه،  نوع ذخیره‌سازی، روش دسترسی،  الگوریتم‌های فشرده‌سازی و غیره اشاره کرد. همچنین، برای اعمال نظارت دقیق بر زیرساخت، نصب نرم‌افزارهای مورد نیاز ضروری است. نرم‌افزارهای مورد نیاز برای مدیریت تجهیزات ذخیره‌سازی موارد مختلفی مثل  سیستم عامل،  نرم‌افزار مدیریت ذخیره‌سازی و  نرم‌افزار پشتیبان‌گیری از اطلاعات را شامل می‌شود. مرحله بعد نوبت به پیکربندی شبکه‌های ارتباطی می‌رسد. تجهیزات ذخیره‌سازی باید به شبکه متصل شوند تا امکان دسترسی به داده‌ها از طریق شبکه وجود داشته باشد. شبکه‌های ارتباطی تجهیزات ذخیره‌سازی می‌تواند  شبکه محلی (LAN)، شبکه ناحیه ذخیره‌سازی (SAN)،  شبکه خصوصی مجازی (VPN) و غیره باشد. نکته مهمی که باید در ارتباط با مرحله پیکربندی تجهیزات ذخیره‌سازی به آن اشاره داشته باشیم این است که پیکربندی تجهیزات ذخیره‌سازی به دو دسته تقسیم می‌شود. پیکربندی سخت‌افزاری که شامل تنظیم پارامترهای عملکردی تجهیزات، نصب کارت‌های شبکه و سایر تجهیزات جانبی است. پیکربندی نرم‌افزاری که شامل نصب سیستم عامل، نرم‌افزار مدیریت ذخیره‌سازی و سایر نرم‌افزارهای مورد نیاز است. پیکربندی سخت‌افزاری تجهیزات ذخیره‌سازی معمولا توسط متخصصان باتجربه انجام می‌شود و موارد مختلفی به شرح زیر را شامل می‌شود.

 اندازه خوشه: اندازه خوشه تعیین می‌کند که چند دستگاه ذخیره‌سازی در یک خوشه قرار می‌گیرند.

 نوع ذخیره‌سازی: نوع ذخیره‌سازی تعیین می‌کند که از چه نوع فناوری ذخیره‌سازی استفاده می‌شود.

 روش دسترسی: روش دسترسی تعیین می‌کند که چگونه به داده‌ها دسترسی پیدا می‌شود.

 الگوریتم‌های فشرده‌سازی: الگوریتم‌های فشرده‌سازی برای کاهش حجم داده‌ها استفاده می‌شوند.

پیکربندی نرم‌افزاری تجهیزات ذخیره‌سازی موارد زیر را شامل می‌شود.

 سیستم عامل: سیستم عامل مهم‌ترین و کلیدی‌ترین نرم‌افزاری است که باید به درستی نصب و پیکربندی شود.

 نرم‌افزار مدیریت ذخیره‌سازی: نرم‌افزار مدیریت ذخیره‌سازی برای مدیریت تجهیزات ذخیره‌سازی استفاده می‌شود.

 نرم‌افزار پشتیبان‌گیری: نرم‌افزار پشتیبان‌گیری برای تهیه نسخه پشتیبان از داده‌ها استفاده می‌شود.

تجهیزات ذخیره‌سازی باید به شبکه متصل شوند تا امکان دسترسی به داده‌ها از طریق شبکه وجود داشته باشد. شبکه‌های ارتباطی تجهیزات ذخیره‌سازی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

 شبکه محلی (LAN): شبکه محلی یک شبکه کوچک است که در یک مکان خاص قرار دارد.

 شبکه گسترده (WAN): شبکه گسترده یک شبکه بزرگ است که در مکان‌های مختلف قرار دارد.

 شبکه خصوصی مجازی (VPN): شبکه خصوصی مجازی یک شبکه مجازی است که بر روی یک شبکه عمومی مانند اینترنت اجرا می‌شود.

شبکه ناحیه ذخیره‌سازی (SAN): شبکه اختصاصی تجهیزات ذخیره‌سازی است که با هدف تفکیک پهنای باند شبکه محلی از شبکه ذخیره‌سازی پیاده‌سازی می‌شود.

برای اتصال تجهیزات ذخیره‌سازی به شبکه، باید از کارت‌های شبکه چند گیگابیتی استفاده کرد تا روند انتقال اطلاعات با بالاترین سرعت ممکن انجام شود.

آزمایش

آزمایش با هدف حصول اطمینان از کارکرد درست تجهیزات و پیکربندی صحیح انجام می‌شود. در فرآیند آزمایش زیرساخت باید به چند نکته مهم دقت کنید تا مطمئن شوید همه کارها به درستی انجام شده است.

اولین مورد تست قابلیت اطمینان است. تست قابلیت اطمینان برای بررسی میزان پایداری و بدون وقفه بودن زیرساخت انجام می‌شود. برای تست قابلیت اطمینان، زیرساخت باید تحت بارهای مختلف قرار گیرد و عملکرد آن بررسی شود.

مورد بعد تست عملکرد است که سرعت و کارایی زیرساخت را بررسی می‌کند. برای تست عملکرد، زیرساخت باید با حجم‌های مختلف داده آزمایش شود و عملکرد آن بررسی شود. مورد بعد  تست امنیت است که نشان می‌دهد زیرساخت تا چه اندازه در برابر حملات سایبری مقاوم است.  در ارتباط با آزمایش باید به این نکته توجه داشته باشید که تست‌های زیرساخت ذخیره‌سازی به دو گروه اصلی تقسیم می‌شوند.

گروه اول تست‌های عملکردی هستند که عملکرد زیرساخت ذخیره‌سازی از نظر سرعت، کارایی و ظرفیت را بررسی می‌کنند. گروه دوم تست‌های امنیتی هستند که مشکلات امنیتی و آسیب‌پذیری‌ها را شناسایی می‌کنند. تست‌های عملکردی زیرساخت ذخیره‌سازی می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

 تست عملکرد خواندن: این تست برای بررسی سرعت خواندن داده‌ها از زیرساخت ذخیره‌سازی انجام می‌شود.

 تست عملکرد نوشتن: این تست برای بررسی سرعت نوشتن داده‌ها در زیرساخت ذخیره‌سازی انجام می‌شود.

 تست عملکرد بازیابی داده‌ها: این تست برای بررسی سرعت بازیابی داده‌ها از زیرساخت ذخیره‌سازی انجام می‌شود.

 تست عملکرد ظرفیت: این تست برای بررسی ظرفیت زیرساخت ذخیره‌سازی برای ذخیره داده‌ها انجام می‌شود.

تست‌های امنیتی زیرساخت ذخیره‌سازی موارد زیر را شامل می‌شوند:

 تست نفوذ: این تست برای بررسی میزان آسیب‌پذیری زیرساخت ذخیره‌سازی در برابر حملات انجام می‌شود.

 تست بازرسی امنیتی: این تست برای بررسی وجود آسیب‌پذیری‌های امنیتی در زیرساخت ذخیره‌سازی انجام می‌شود.

 تست پایداری امنیتی: این تست برای بررسی میزان مقاومت زیرساخت ذخیره‌سازی در برابر حملات انجام می‌شود.

قبل از شروع آزمایش زیرساخت ذخیره‌سازی، پیشنهاد می‌شود یک برنامه آزمایش تهیه کنید و موارد زیر را در آن قرار دهید.

 اهداف آزمایش: اهداف آزمایش باید به طور واضح مشخص شود.

 تست‌های مورد نیاز: تست‌های مورد نیاز باید به طور کامل مشخص شود.

 محیط آزمایش: محیط آزمایش باید به طور کامل مشخص شود.

 زمان‌بندی آزمایش: زمان‌بندی آزمایش باید به طور کامل مشخص شود.

دقت کنید در حین آزمایش، باید نتایج آزمایش به طور دقیق ثبت شود. این نتایج می‌تواند برای شناسایی مشکلات احتمالی در زیرساخت ذخیره‌سازی استفاده شود. پس از اجرای آزمایش، باید نتایج آزمایش به طور دقیق تحلیل شود. این تحلیل می‌تواند به شناسایی مشکلات احتمالی در زیرساخت ذخیره‌سازی کمک کند. در صورت شناسایی مشکلات احتمالی در زیرساخت ذخیره‌سازی، باید اقدامات لازم برای رفع این مشکلات انجام شود.

راه‌اندازی

مرحله راه‌اندازی به این معنا است که زیرساخت آماده استفاده است. در این مرحله، باید به نکات زیر دقت کنید.

آموزش کاربران: کاربران باید در مورد نحوه استفاده از زیرساخت ذخیره‌سازی داده‌ها آموزش ببینند. این آموزش می‌تواند مواردی مثل نحوه دسترسی به داده‌ها،  نحوه مدیریت داده‌ها و  نحوه استفاده از ابزارهای مدیریتی زیرساخت ذخیره‌سازی را شامل شود.

مستندسازی زیرساخت: زیرساخت باید به طور کامل مستند شود تا در صورت نیاز بتوان به آن مراجعه کرد. مستندات زیرساخت می‌تواند شامل مشخصات تجهیزات، تنظیمات زیرساخت و  نحوه استفاده از زیرساخت است.

پیاده‌سازی برنامه‌های پشتیبان‌گیری: برنامه‌های پشتیبان‌گیری باید پیاده‌سازی شود تا در صورت خرابی داده‌ها، بتوان آن‌ها را بازیابی کرد. برنامه‌های پشتیبان‌گیری باید به طور کامل تست شود تا اطمینان حاصل شود که در صورت نیاز می‌توانند داده‌ها را به طور کامل بازیابی کنند. هنگامی که قصد راه‌اندازی زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها را دارید پیشنهاد می‌کنیم یک برنامه مدون آماده کنید که شامل اهداف راه‌اندازی، وظایف مورد نیاز و زمان‌بندی راه‌اندازی باشد. همچنین، توصیه می‌کنیم یک فرآیند راه‌اندازی آزمایشی انجام دهید. این فرآیند باید قبل از راه‌اندازی واقعی زیرساخت، انجام شود تا اطمینان حاصل شود همه چیز به درستی کار می‌کند.

 

شبکه ناحیه ذخیره سازی SAN چیست؟

شبکه ناحیه ذخیره‌سازی (Storage Area Network یا SAN) یک زیرساخت شبکه است که به صورت اختصاصی برای اتصال سرورها به ذخیره‌سازی اصلی (از جمله دیسک‌ها و آرایه‌های ذخیره‌سازی) استفاده می‌شود. به طور سنتی، SAN از تکنولوژی Fibre Channel برای اتصال و ارتباط با دستگاه‌های ذخیره‌سازی استفاده می‌کرد، اما امروزه از تکنولوژی‌های دیگری مانند iSCSI و FCoE نیز استفاده می‌شود. SAN به سرورها اجازه می‌دهد تا به صورت مستقیم و از طریق یک شبکه مجزا به ذخیره‌سازی اصلی دسترسی داشته باشند. این شبکه معمولا مجزا و مستقل از شبکه‌های LAN که برای انتقال داده‌ها و ارتباطات عمومی استفاده می‌شوند. این امر به سرورها اجازه می‌دهد تا به طور موثر و با سرعت بالا به داده‌های موجود در دیسک‌ها و آرایه‌های ذخیره‌سازی دسترسی پیدا کنند. SAN از مزایای زیادی برخوردار است که اولین مورد قابلیت مقیاس‌پذیری است. SAN اجازه می‌دهد تا به راحتی ظرفیت ذخیره‌سازی را افزایش داده و به میزان نیاز سازمان ظرفیت را افزایش دهید. مورد بعدی ایمنی و اطمینان است. SAN از تکنولوژی‌های RAID (مجموعه از دیسک‌ها) در مقیاس کلان برای افزایش ایمنی داده‌ها استفاده می‌کند. مورد بعد قابلیت مشارکت است. SAN به چند سرور اجازه می‌دهد تا به صورت همزمان و مشترک به داده‌ها دسترسی پیدا کنند. SAN از تکنولوژی‌هایی مانند Fibre Channel با سرعت بالا برای انتقال داده‌ها استفاده می‌کند. این فناوری اجازه می‌دهد تا مدیریت ذخیره‌سازی به صورت مرکزی انجام شود و به راحتی قابلیت مانیتورینگ و مدیریت دستگاه‌های ذخیره‌سازی فراهم شود. به طور کلی، SAN یک راه‌حل پیشرفته برای مدیریت و اشتراک‌گذاری داده‌ها در سطح سازمان است که کارآمدترین راهکار برای مقیاس‌پذیری را ارائه می‌کند.

لازم به توضیح است که معماری SAN شامل ترکیبی از سرورها، سوئیچ‌ها، روترها، آرایه‌های ذخیره‌سازی و کابل‌های ارتباطی است. در این معماری، سرورها از طریق کارت‌های HBA سرنام (Host Bus Adapter) به سوئیچ‌های SAN متصل می‌شوند. سوییچ‌های SAN وظیفه مسیریابی داده‌ها بین سرورها و آرایه‌های ذخیره‌سازی را برعهده دارند. سرورها می‌توانند به صورت موازی و همزمان به آرایه‌های ذخیره‌سازی متصل شده و داده‌ها را به صورت مستقیم از آنها بخوانند و بنویسند. این معماری به سرورها امکان دسترسی به داده‌ها با سرعت بالا، قابلیت مشارکت و ایمنی بیشتر را می‌دهد. علاوه بر این، معماری SAN امکاناتی مانند توانایی مقیاس‌پذیری برای افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی، قابلیت مدیریت مرکزی و امکانات بکاپ‌گیری و بازیابی را فراهم می‌کند.

 

چه پروتکل‌هایی در زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد؟

در زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها، از برخی از پروتکل‌ها جهت ارتباط و مدیریت داده‌ها و دستگاه‌های ذخیره‌سازی استفاده می‌شود. در زیر چند مثال از پروتکل‌های مورد استفاده در زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها آورده شده است:

پروتکل SCSI (Small Computer System Interface): این پروتکل برای برقراری ارتباط میان دستگاه‌های ذخیره‌سازی و سیستم‌های میزبان استفاده می‌شود. SCSI امکان اتصال مستقیم دستگاه‌های ذخیره‌سازی به سیستم را فراهم می‌کند و عملیات‌های مانند خواندن و نوشتن داده‌ها را بر روی دستگاه‌های ذخیره‌سازی کنترل می‌کند.

پروتکل SATA (Serial ATA): یک پروتکل ارتباطی است که در اتصال دستگاه‌های ذخیره‌سازی مانند هارد دیسک‌ها و SSDها به سیستم‌های میزبان استفاده می‌شود. این پروتکل امکان انتقال داده‌ها با سرعت بالا را فراهم می‌کند و به عنوان یک رابط سریال جهت انتقال داده‌ها عمل می‌کند.

پروتکل Fibre Channel: پروتکل کانال فیبر یک پروتکل شبکه است که برای اتصال و مدیریت دستگاه‌های ذخیره‌سازی در شبکه‌های ذخیره‌سازی استفاده می‌شود. این پروتکل امکان ارسال داده‌ها با سرعت بالا و انتقال موازی را فراهم می‌کند و قابلیت‌هایی مانند توزیع بار، بهبود عملکرد و افزایش امنیت را در زیرساخت ذخیره‌سازی ارائه می‌دهد.

پروتکل iSCSI (Internet Small Computer System Interface): از طریق شبکه‌های TCP/IP امکان اتصال دستگاه‌های ذخیره‌سازی به سیستم‌های میزبان را فراهم می‌کند. این پروتکل به صورت مجازی SCSI را بر روی شبکه ارائه می‌دهد و به سیستم‌ها امکان انتقال داده‌ها به صورت بلوک‌ها را می‌دهد.

پروتکل NFS (Network File System): یک پروتکل استاندارد شبکه است که برای به اشتراک گذاری فایل‌ها در شبکه استفاده می‌شود. این پروتکل امکان دسترسی به فایل‌ها و مشترک کردن آناز طریق شبکه را برای سیستم‌های مختلف فراهم می‌کند و به عنوان یک رابط برنامه‌نویسی استفاده می‌شود.

پروتکل‌هایی که در زیرساخت فیزیکی ذخیره‌سازی داده‌ها استفاده می‌شوند، بسته به نوع و تکنولوژی ذخیره‌سازی ممکن است متفاوت باشد. علاوه بر پروتکل‌های فوق، در برخی سیستم‌های ذخیره‌سازی دیگر نیز ممکن است از پروتکل‌های دیگری مانند FC (Fibre Channel), FCoE (Fibre Channel over Ethernet)، InfiniBand و غیره استفاده شود. همچنین، پروتکل‌های شبکه مانند اترنت (Ethernet) نیز در زیرساخت‌های ذخیره‌سازی داده‌ها استفاده می‌شوند تا اتصال و ارتباط بین دستگاه‌های ذخیره‌سازی و سیستم‌های میزبان به شکل ساده‌ای فراهم شود.

بخوانید : تجهیزات پسیو شبکه چیست ؟