زمان تخمینی مطالعه: 15 دقیقه 

شبکه منطقه گسترده نرم‌افزارمحور (SD-WAN) سرنام Software-Defined Wide Area Network یک فناوری کاربردی در دنیای شبکه‌های کامپیوتری است که از طریق آن شبکه‌های گسترده درون سازمانی و شعبات مختلف و دفاتر مرکزی، با استفاده از اینترنت و بهره‌گیری از فناوری‌‌های مجازی‌سازی به یکدیگر متصل شده و کنترل می‌شوند. با استفاده از SD-WAN، سازمان‌ها می‌توانند ارتباطات بین شعبه‌های خود را با کیفیت و پایداری بالا، بدون نیاز به استفاده از شبکه‌های اختصاصی و گران قیمت، برقرار کنند. این فناوری امکانات مدیریت مرکزی شبکه، امنیت، کنترل ترافیک و بهینه‌سازی استفاده از پهنای باند را به طور خودکار فراهم می‌کند و به سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا به شکل بهینه‌تری از منابع شبکه استفاده کنند و هزینه‌ها را کاهش دهند.

انواع معماری‌‌های SD-WAN

امروزه، معماری‌های مختلفی در تعامل با SD-WAN در بازار وجود دارند که برخی از آن‌ها اهمیت و کاربرد بیشتری نسبت به نمونه‌های مشابه دارند. این معماری‌ها، محلی یا درون سازمانی (On-Premises)، و ابرمحور (Cloud-based)، معماری ترکیبی (Hybrid) و معماری توزیع شده (Distributed) هستند. توضیح اجمالی هر یک از این معماری‌ها به شرح زیر است:

معماری محلی (On-Premises)

در این معماری، سخت‌افزار SD-WAN در شبکه شرکت نصب می‌شود. این نوع معماری بیشتر برای شرکت‌هایی که به‌دلیل محدودیت‌های قانونی یا امنیتی نمی‌توانند از خدمات ابری استفاده کنند، مناسب است. همان‌گونه که اشاره کردیم، معماری محلی به این صورت پیاده‌سازی می‌شود که سخت‌افزار SD-WAN در شبکه سازمان نصب می‌شود و از طریق آن کنترل و مدیریت ترافیک شبکه انجام می‌شود. در این نوع معماری، سخت‌افزار SD-WAN در مرکز داده سازمان نصب می‌شود و به شبکه‌های محلی و اینترنت متصل می‌شود. سخت‌افزار SD-WAN شامل مولفه‌های مختلفی مانند روترها، سوییچ‌ها، فایروال‌ها و دیگر تجهیزات شبکه است. این مولفه‌ها به صورت یکپارچه با هم کار می‌کنند و به سرپرستان شبکه این امکان را می‌دهند که بتوانند ترافیک شبکه را به نحوی مدیریت کنند که نیازهای شبکه را برآورده کند. با استفاده از معماری محلی SD-WAN، سازمان‌ها می‌توانند از امکانات مدیریت ترافیک، بهینه‌سازی پهنای باند و افزایش امنیت شبکه بهره ببرند. همچنین، این نوع معماری اجازه می‌دهد که سازمان‌ها به راحتی از تجهیزات و سخت‌افزارهای موجود در شبکه خود استفاده کنند و نیازی به خرید تجهیزات جدید نداشته باشند.

معماری ابرمحور (Cloud-based)

در معماری فوق، SD-WAN به صورت خدمات ابری ارائه می‌شود. در این نوع معماری، سازمان‌ها می‌توانند به راحتی از خدمات SD-WAN با پهنای باند و امنیت بالا استفاده کنند. این نوع معماری بیشتر برای شرکت‌هایی که فعالیت‌های بین‌المللی دارند و دارای شبکه‌های برون مرزی هستند، مناسب است. در معماری ابرمحور (Cloud-based) SD-WAN، سرویس SD-WAN به عنوان یک خدمت ابری ارائه می‌شود و به صورت مستقیم با ابر در تعامل است. این نوع معماری از طریق اتصال به ابر، ترافیک شبکه را مدیریت می‌کند و کاربران از امکاناتی مانند بهینه‌سازی پهنای باند، مدیریت ترافیک و بهبود امنیت شبکه را می‌دهد. در معماری ابرمحور SD-WAN، سازمان‌ها نیازی به نصب و پیکربندی سخت‌افزار SD-WAN داخل شبکه خود ندارند و می‌توانند به راحتی از خدمات ابری استفاده کنند. مزایای دیگر معماری ابرمحور SD-WAN شامل مقیاس‌پذیری ساده است و به سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا شبکه را مطابق با نیاز خود پیکربندی کنند. همچنین، این نوع معماری اجازه می‌دهد که سازمان‌ها به راحتی از امکانات جدید و به‌روز شده استفاده کنند.

معماری ترکیبی (Hybrid)

در این معماری، SD-WAN به‌صورت ترکیب دو معماری محلی و ابری پیاده‌سازی می‌شود. در این نوع معماری، سازمان‌ها می‌توانند از امکانات شبکه محلی و خدمات ابری به صورت همزمان استفاده کنند. در معماری ترکیبی SD-WAN، سخت‌افزار SD-WAN به صورت محلی در شبکه سازمانی نصب می‌شود و به شبکه‌های محلی و اینترنت متصل می‌شود. همچنین، سرویس SD-WAN به صورت ابری نیز در دسترس است و سازمان‌ها می‌توانند از این خدمات برای مدیریت و کنترل ترافیک شبکه استفاده کنند. در معماری ترکیبی SD-WAN، کاربران می‌توانند ترافیک شبکه را به یکی از سرویس‌های محلی یا ابری هدایت کنند. برای مثال، ترافیک حساس و مهم می‌تواند از طریق خطوط مخابراتی محلی هدایت شود و ترافیک کم اهمیت‌تر می‌تواند از طریق خدمات ابری هدایت شود. این نوع معماری به کاربران این امکان را می‌دهد که از امکانات شبکه محلی و خدمات ابری به صورت همزمان بهره ببرند و نیازی به انتخاب یکی از آن‌ها نیست. از مزایای معماری ترکیبی SD-WAN می‌توان به بهبود کارایی، کاهش هزینه‌ها، افزایش امنیت و مقیاس‌پذیری اشاره کرد. این نوع معماری به کاربران این امکان را می‌دهد که از تمامی امکانات شبکه محلی و خدمات ابری به صورت همزمان بهره ببرند.

معماری توزیع شده (Distributed)

در این معماری، SD-WAN به صورت توزیع شده در شبکه عمل می‌کند و مولفه‌های آن در سراسر شبکه توزیع می‌شوند. این نوع معماری بیشتر برای شبکه‌های بزرگ و پیچیده، مناسب است. معماری توزیع شده در شـــبکه SD-WAN به‌صورت است که سازمان‌ها از چندین سرویس SD-WAN در موقعیت‌های مختلف استفاده می‌کنند. در معماری توزیع شده، سازمان‌ها از چند سرویس SD-WAN که در مکان‌های مختلف قرار دارد، استفاده می‌کنند و ترافیک شبکه نیز به صورت محلی مدیریت می‌شود. مزیت اصلی معماری توزیع شده این است که به کاربران این امکان را می‌دهد که ترافیک شبکه را به صورت مستقل و بهینه مدیریت کنند. همچنین، این نوع معماری برای شرکت‌هایی که دارای شبکه‌های پیچیده و گسترده هستند و نیاز به کنترل دقیق ترافیک شبکه دارند، مناسب است.

طرز کار SD-WAN چگونه است؟

شبکه‌های گسترده نرم‌افزار محور با هدف بهبود عملکرد شبکه و مدیریت بهینه ترافیک شبکه استفاده می‌شود. در این فناوری، ترافیک شبکه به صورت هوشمند بین مسیرهای مختلف توزیع می‌شود تا بهترین مسیر برای ارسال داده‌ها انتخاب شود. به طور کلی، عملکرد SD-WAN به دو بخش تقسیم می‌شود: مدیریت ترافیک شبکه و بهینه‌سازی مسیریابی.

در مدیریت ترافیک شبکه، SD-WAN از طریق یک کنترلر مرکزی (Central Controller)، به صورت خودکار ترافیک شبکه را بررسی و ارسال می‌کند. در این روش، ترافیک شبکه به صورت هوشمند بین مسیرهای مختلف توزیع می‌شود. به‌عبارت دیگر، ترافیک شبکه به‌صورت خودکار برای بهترین مسیر ارسال می‌شود و از این رو، عملکرد شبکه بهبود می‌یابد.

در بهینه‌سازی مسیریابی، SD-WAN از فناوری‌های مختلفی مانند شبکه خصوصی مجازی، MPLS با سرنام (Multiprotocol Label Switching) و اینترنت استفاده می‌کند تا بهترین مسیر برای ارسال داده‌ها را انتخاب کند. این نوع بهینه‌سازی مسیریابی، به کاربران این امکان را می‌دهد که به صورت هوشمند ترافیک شبکه را بین مسیرهای مختلف توزیع کنند و از این رو، عملکرد شبکه بهبود پیدا کرده و هزینه‌ها کاهش پیدا کنند.

SD-WAN Cisco چیست ؟

SD-WAN Cisco یک سرویس SD-WAN از شرکت سیسکو است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا با استفاده از شبکه‌های مبتنی بر اینترنت (Internet-based)، بتوانند به بهترین عملکرد و امنیت در ارتباط با شبکه دست پیدا کنند. این سرویس به کاربران اجازه می‌دهد تا به‌صورت هوشمند ترافیک شبکه را مدیریت کرده و بهینه‌سازی کنند.

SD-WAN Cisco از مجموعه فناوری‌های مختلف مثل شبکه خصوصی مجازی، خط‌مشی مبتنی بر نقش و چند لایه امنیتی استفاده می‌کند تا بهترین عملکرد و امنیت را برای شبکه‌های مبتنی بر اینترنت فراهم کند. با استفاده از SD-WAN Cisco، کاربران می‌توانند به صورت هوشمند و بهینه، ترافیک شبکه را بین مسیرهای مختلف توزیع کنند و از این رو، عملکرد شبکه بهبود می‌یابد.

علاوه بر این، SD-WAN Cisco با استفاده از فناوری‌های مختلفی مثل Candidate Elimination و روش‌های اتصال دوگانه (Dual Connectivity)، امنیت شبکه را بهبود می‌بخشد. این سرویس امکاناتی مانند مانیتورینگ درون شبکه، مدیریت ترافیک، تشخیص و رفع خطا، پشتیبانی از چند ارائه‌دهنده خدمات اینترنت و مدیریت خط‌مشی‌های شبکه را فراهم می‌کند.

به طور کلی، SD-WAN Cisco بر مبنای فناوری‌های مختلف، به کاربران این امکان را می‌دهد با استفاده از شبکه‌های مبتنی بر اینترنت، بهترین عملکرد و امنیت را برای شبکه خود فراهم کنند. سرویس SD-WAN Cisco امکاناتی مانند مانیتورینگ درون شبکه، مدیریت ترافیک، تشخیص و رفع خطا، پشتیبانی از چند ارائه‌دهنده خدمات اینترنت و مدیریت خط‌مشی‌های شبکه را ارائه می‌کند.

نکته دیگری که باید در ارتباط با فناوری ارائه شده توسط سیسکو به آن اشاره داشته باشیم، Meraki SD-WAN است یک سرویس SD-WAN از شرکت سیسکو است که به سازمان‌ها کمک می‌کند با استفاده از شبکه‌های مبتنی بر اینترنت به بهترین شکل به تبادل اطلاعات با شعب خود بپردازند. شبکه‌های SD-WAN Meraki با استفاده از فناوری‌های مبتنی بر ابر، مانیتورینگ ترافیک و مدیریت دستگاه‌های شبکه، به کاربران این امکان را می‌دهد تا به صورت هوشمند، ترافیک شبکه را مدیریت کرده و بهینه‌سازی کنند.

سیسکو Meraki SD-WAN، یک راه‌حل کاملا ابری است و مدیریت آن توسط یک پنل مدیریت ابری انجام می‌شود. این پنل مدیریت به کاربران این امکان را می‌دهد تا به راحتی و با استفاده از یک رابط کاربری ساده، تمامی دستگاه‌های شبکه خود را مدیریت کنند و مانیتورینگ شبکه را انجام دهند. همچنین، سرویس Meraki SD-WAN امکاناتی مانند مدیریت ترافیک، تشخیص و رفع خطا، پشتیبانی از چند ارائه‌دهنده خدمات اینترنت و مدیریت خط‌مشی‌های شبکه را فراهم می‌کند.

SD-WAN چه مزایایی دارد؟

SD-WAN مزایای متعددی در اختیار شرکت‌ها قرار می‌دهد که بهبود کارایی و امنیت شبکه از مهم‌ترین آن‌ها است. با این‌حال، اگر در نظر داشته باشیم به شکل اجمالی به این موضوع اشاره کنیم، موارد زیر از مزایای شاخص این فناوری هستند:

بهبود کارایی: با استفاده از SD-WAN، شرکت‌ها می‌توانند به صورت خودکار ترافیک شبکه را بین مسیرهای مختلف توزیع کرده و کارایی شبکه بهبود را افزایش دهند.

کاهش هزینه‌ها: با بهبود عملکرد شبکه و توزیع بهتر ترافیک، شرکت‌ها می‌توانند هزینه‌های جانبی شبکه را کاهش دهند. همچنین، با استفاده از اتصالات اینترنتی ارزان‌تر می‌توان هزینه‌های ارتباطات شرکت را کاهش داد.

امنیت:  شرکت‌ها می‌توانند به راحتی و با امنیت بالا به داده‌های خود دسترسی پیدا کنند. همچنین، SD-WAN از رمزنگاری داده‌ها برای حفاظت از حریم خصوصی و امنیت شبکه استفاده می‌کند.

انعطاف‌پذیری: شرکت‌ها می‌توانند به راحتی کانال‌های ارتباطی شبکه خود را تغییر داده و به نیازهای روبه‌رشد شبکه به بهترین شکل پاسخ دهند.

مدیریت مرکزی: شرکت‌ها نظارت و کنترل دقیق‌تر بر شبکه اعمال خواهند کرد و به مکانیزم‌های ساده‌تری برای مدیریت شبکه و پیکربندی تنظیمات دسترسی خواهند داشت.

بهبود تجربه کاربری: با بهبود عملکرد شبکه و توزیع بهتر ترافیک، کاربران شبکه با سرعت بیشتری به داده‌های خود دسترسی پیدا می‌کنند و تجربه کاربری بهتری به دست خواهند آورد.

چگونه می‌توان SD-WAN را پیاده‌سازی کرد؟

پیاده‌سازی SD-WAN ممکن است به‌دلیل پیچیدگی بالا، نیاز به تخصص و دانش فنی کافی داشته باشد، اما اگر قصد پیاده‌سازی آن در شبکه سازمانی را دارید یا در نظر دارید این عملیات را برون‌سپاری کنید بهتر است با روند کلی پیاده‌سازی SD-WAN آشنا شوید. این روند به‌شرح زیر است:

تعریف نیازها: برای پیاده‌سازی SD-WAN در اولین گام باید نیازهای خود را مشخص کنید. این موضوع شامل تعریف ترافیک، ارتباطات، انواع سرویس‌ها، دسترسی‌ها و غیره می‌شود.

انتخاب تامین‌کننده: برای پیاده‌سازی SD-WAN باید یک تامین‌کننده خدمات خوب SD-WAN را انتخاب کنید. شرکتی که توانایی تامین سخت‌افزار، نرم‌افزار و خدمات موردنیاز را داشته باشد.

طراحی شبکه: بعد از انتخاب تامین‌کننده SD-WAN، باید شبکه را طراحی کنید که شامل انتخاب توپولوژی، تعریف پهنای باند، تعیین مسیرهای توزیع ترافیک و برنامه‌ریزی برای مدیریت ترافیک است.

نصب و پیکربندی: بعد از طراحی شبکه باید سخت‌افزار SD-WAN و نرم‌افزار را نصب و پیکربندی کنید که شامل پیکربندی تنظیمات شبکه، بررسی اتصالات و تست شبکه است.

تعمیر و نگه‌داری: بعد از پیکربندی باید داده‌های خود را به شبکه SD-WAN منتقل کنید و آزمایش کنید که آیا شبکه به درستی کار می‌کند یا خیر. همچنین، نباید از مقوله تعمیر و نگه‌داری از شبکه SD-WAN غافل شوید. نظارت مستمر اجازه می‌دهد تا مشکلات را به‌سرعت شناسایی و برطرف کنید.

در نهایت، پیاده‌سازی SD-WAN نیاز به مدیریت مرتب و دقیق دارد تا به بهترین شکل کار کند. به‌علاوه، پیشنهاد می‌شود دانش خود در ارتباط با جدیدترین تحولات مرتبط با فناوری SD-WAN را ارتقا دهید تا بتوانید از راهکارهای نوین برای دست‌یابی به عملکرد بهتر استفاده کنید.

منظور از سادگی استفاده از SD-WAN چیست ؟

منظور از سادگی استفاده از این است که با استفاده از این فناوری، مدیران شبکه به راحتی و با استفاده از یک پنل مدیریت مرکزی، تمامی دستگاه‌های شبکه خود را مدیریت کرده و مانیتورینگ شبکه را انجام دهند. به عبارت دیگر، به کاربران این امکان را می‌دهد که با استفاده از یک رابط کاربری ساده و کارآمد، تنظیمات شبکه را انجام دهند و مدیریت شبکه را بهبود بخشند.

با استفاده از SD-WAN، کاربران می‌توانند به راحتی ترافیک شبکه را مدیریت کرده و پیکربندی شبکه را انجام دهند. این فناوری به کاربران این امکان را می‌دهد تا با استفاده از یک پنل مدیریت مرکزی، تمامی دستگاه‌های شبکه خود را مدیریت کرده و مانیتورینگ شبکه را انجام دهند. همچنین، SD-WAN به کاربران این امکان را می‌دهد که تنظیمات شبکه را به راحتی براساس نیازهای خود تغییر دهند.

از دیگر مزایای سادگی آن کاهش هزینه‌های مدیریت شبکه است. با اینکه SD-WAN یک فناوری پیشرفته است، اما با استفاده از یک پنل مدیریت مرکزی ساده، مدیران شبکه می‌توانند به راحتی تمامی تنظیمات شبکه را انجام دهند و از هزینه‌های مدیریت شبکه کم کننند. به طور کلی، سادگی استفاده ازاین فناوری به کاربران این امکان را می‌دهد تا با استفاده از یک رابط کاربری ساده و کارآمد، مدیریت شبکه را بهبود بخشند و هزینه‌های مربوط به مدیریت شبکه را کاهش دهند.

غلبه بر خرابی و افزونگی به طور خودکار در SD-WAN

SD-WAN با استفاده از فناوری‌های مختلفی مثل پروتکل‌های مسیریابی پویا، توزیع بار و تحلیل ترافیک نرم‌افزارمحور سعی بر غلبه بر خرابی و دستیابی به اصل افزونگی در شبکه دارد.

یکی از راه‌هایی که SD-WAN برای غلبه بر خرابی استفاده می‌کند، ایجاد شبکه‌های مجازی خصوصی است. با این روش، اگر یکی از لینک‌های اینترنت قطع شود، ترافیک به صورت خودکار به لینک دیگری هدایت می‌شود و از این طریق افزونگی در شبکه قطعی کاهش پیدا می‌کند.

همچنین، SD-WAN از پروتکل‌های مسیریابی پویا مانند OSPF و BGP برای مدیریت ترافیک استفاده می‌کند. این پروتکل‌ها به شبکه این امکان را می‌دهند که به صورت خودکار بهترین مسیر را برای انتقال ترافیک انتخاب کنند. به علاوه، با استفاده از تحلیل ترافیک نرم‌افزارمحور، SD-WAN می‌تواند ترافیک را بر اساس نیازها و اولویت‌های مختلف پردازش کند.

با توجه به این‌که SD-WAN به صورت خودکار بهترین مسیر را برای انتقال ترافیک انتخاب می‌کند و ترافیک را با توجه به نیازها و اولویت‌ها پردازش می‌کند، این فناوری می‌تواند به صورت خودکار به غلبه بر خرابی و دست‌یابی به اصل افزونگی در شبکه کمک کند. در هر صورت، برای داشتن یک شبکه پایدار و باکیفیت، نیاز است که مدیران شبکه به صورت مداوم شبکه را مانیتور کنند و در صورت نیاز، اقدامات لازم را برای رفع مشکلات انجام دهند.

منظور از قابلیت اطمینان در SD-WAN چیست ؟

قابلیت اطمینان در SD-WAN به پایداری شبکه در شرایط مختلف، اشاره دارد. برای داشتن قابلیت اطمینان  باید از راهکارهای مختلفی استفاده شود که برخی از آن‌ها به شرح زیر هستند:

توزیع بار

SD-WAN با استفاده از توزیع بار، ترافیک شبکه را بین لینک‌های اینترنت مختلف توزیع می‌کند. با این کار، در صورتی‌که یکی از لینک‌ها مشکل داشته باشد، ترافیک به صورت خودکار به لینک دیگری هدایت می‌شود و شبکه پایدار و قابل اطمینان می‌ماند.

 استفاده از اتصالات چندگانه

این فناوری از اتصالات چندگانه مانند اتصالات اینترنت، MPLS و 4G/5G استفاده می‌کند. با این کار، اگر یکی از اتصالات مشکل داشته باشد، ترافیک به صورت خودکار به اتصال دیگری هدایت می‌شود و شبکه پایدار و قابل اطمینان می‌ماند.

 استفاده از پروتکل‌های مسیریابی پویا

همان‌گونه که اشاره شد، SD-WAN از پروتکل‌های مسیریابی پویا مانند OSPF و BGP استفاده می‌کند. این پروتکل‌ها به شبکه این امکان را می‌دهند که به صورت خودکار بهترین مسیر را برای انتقال ترافیک انتخاب کنند و در صورتی که یکی از مسیرها مشکل داشته باشد، به صورت خودکار مسیر دیگری را انتخاب کنند و شبکه پایدار و قابل اطمینان باقی بماند.

پشتیبان‌گیری

 در صورتی که تجهیزاتی در شبکه مشکل داشته باشند، تجهیزات دیگر به صورت خودکار به کار بگیرند و شبکه به صورت پایدار و قابل اطمینان عمل کند.

با استفاده از این راهکارها، قابلیت اطمینان شبکه را بهبود بخشد و در شرایط مختلف، به صورت پایدار و قابل اعتماد عمل کند.

بخوانید: راهنمای آشنایی با کابل شبکه و مراکز داده