آسیب پذیری
زمان خواندن: 18 دقیقه
امنیت سایبری یکی از حوزه‌هایی است که میزبان آسیب‌پذیری‌های گوناگونی است. این آسیب‌پذیری‌ها می‌توانند شامل موارد مختلفی باشند که از آن جمله باید به نقض حریم خصوصی و دسترسی غیرمجاز به اطلاعات حساس، حملات Surveillance Attacks که در آن‌ها هکرها تلاش می‌کنند اطلاعات ارسالی بین دو طرف را رصد کنند، نفوذ به سیستم‌های کامپیوتری و شبکه‌ها با استفاده از ضعف‌های امنیتی، حملات دسترسی غیرمجاز (Unauthorized Access Attacks) که در آن‌ها هکرها تلاش می‌کنند به منابع و سیستم‌های محافظت شده دسترسی پیدا کنند، حملات نفوذ (Intrusion Attacks) که در آن‌ها هکرها به سیستم‌ها نفوذ کرده و کنترلشان را در دست می‌گیرند، حملات Sequence Attacks و هکرها تلاش می‌کنند فرایند تبادل اطلاعات را مختل کنند و ترافیک را تحت تاثیر قرار دهند، و حملات انکار سرویس که در آن‌ها هکرها با استفاده از حجم زیادی از درخواست‌ها مانع از دسترسی کاربران به سرویس‌ها می‌شوند، اشاره کرد. در تمامی این موارد کارشناسان امنیت باید حداقل آشنایی اولیه در ارتباط با حوزه امنیت سایبری را داشته باشند تا بتوانند وظایف محوله را به درستی انجام دهند. آمارها نشان می‌دهند ارزش بازار جهانی امنیت سایبری تا سال 2027 به رقم 281.74 میلیارد دلار خواهد رسید. به بیان دقیق‌تر، آگاهی در ارتباط با نحوه محافظت از زیرساخت‌ها در برابر حمله‌های سایبری احتمالی داخلی و خارجی اصل مهمی است که کارشناسان امنیت سایبری باید به آن دقت کنند.
آیا حوزه امنیت اطلاعات از آسیب پذیری مصون است؟
آسیب پذیری در امنیت اطلاعات به معنای پدید آمدن نقاط ضعفی است که باعث می‌شود هکرها و مهاجمان سایبری توانایی ورود به سیستم‌ها و شبکه‌های کامپیوتری را داشته باشند. این آسیب‌پذیری‌ها می‌توانند منجر به دسترسی غیرمجاز به اطلاعات حساس، نفوذ به سیستم‌ها، تغییر یا سرقت اطلاعات، قطع سرویس، تخریب داده‌ها و سایر نقض‌های امنیتی شوند. آسیب‌پذیری‌ها در امنیت اطلاعات می‌توانند از موارد مختلفی ناشی شوند، از جمله ضعف‌های امنیتی در نرم‌افزارها، سیستم‌عامل‌ها، فناوری‌های شبکه، رمزنگاری ضعیف، عدم اعتبارسنجی صحیح هویت کاربران، عدم پیاده‌سازی صحیح سیاست‌های امنیتی، نادیده گرفتن به‌روزرسانی‌های امنیتی، عدم آگاهی کاربران درباره تهدیدات امنیتی و سایر عوامل مرتبط. مدیریت و رفع آسیب‌پذیری‌ها در امنیت اطلاعات بسیار حایز اهمیت است.
این فرآیند شامل اعمال تغییرات مهم و به‌روزرسانی‌های امنیتی، اجرای سیاست‌ها و رویه‌های امنیتی، آموزش کاربران و ارتقای آگاهی آن‌ها درباره تهدیدات امنیتی، استفاده از روش‌های رمزنگاری قوی، مانیتورینگ و تشخیص نفوذ، ایجاد رویه‌ها و پروسه‌های پشتیبانی از امنیت و اجرای بازبینی‌های امنیتی است. به بیان دقیق‌تر آسیبپذیری در امنیت به ضعف یا رخنه‌ای در یک زیرساخت اطلاعاتی اشاره دارد که باعث می‌شود هکرها بتوانند از آن سوءاستفاده کرده و دسترسی غیر مجاز به یک زیرساخت یا سامانه منفرد داشته باشند. آسیب‌پذیری‌ها باعث تضعیف عملکرد سامانه‌ها می‌شوند و راه را برای پیاده‌سازی موفقیت‌آمیز انواع مختلفی از حمله‌ها هموار می‌کنند. سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) آسیبپذیری در امنیت را به عنوان ضعف در دارایی یا گروهی از دارایی‌ها تعریف می‌کند که می‌تواند توسط یک یا چند تهدید بردار حمله مورد سوء استفاده قرار گیرد. لازم به توضیح است در این‌جا دارایی هر چیزی است که برای سازمان ارزشمند است و باعث تداوم عملیات تجاری می‌شود. به طور کلی، منابع اطلاعاتی ارزشمندترین دارایی هر سازمانی هستند که تداوم فعالیت‌های تجاری را تضمین می‌کنند.
آسیب پذیری‌ها، اکسپلویت‌ها و تهدیدها چه مفاهیمی هستند؟
در دنیای امنیت سایبری، تفاوت‌های مهمی بین آسیب پذیری ها، اکسپلویت‌ها و تهدیدها وجود دارد.
آسیب‌پذیری‌ها (Vulnerabilities) به نقاط ضعف و اشکالاتی اشاره دارند که ممکن است مورد سوءاستفاده قرار بگیرند و امنیت سیستم‌ها و اطلاعات را به خطر بیندازند. به بیان دقیق‌تر راه ورود هکرها به شبکه‌های سازمانی را هموار می‌کنند.
اکسپلویت (Exploit)، کدهای مخربی هستند که هکرها برای استفاده از آسیب‌پذیری‌ها و به خطر انداختن زیرساخت فناوری اطلاعات از آن‌ها استفاده می‌کنند. اکسپلویت‌ها موارد مختلفی را شامل می‌شوند که از آن جمله باید به اجرای کدهای مخرب، نفوذ به سیستم‌ها و کنترل آن‌ها، کنترل دسترسی غیرمجاز به منابع و اطلاعات، نقض حریم خصوصی، تغییر و تحریف داده‌ها، قطع دسترسی به سرویس‌ها، انجام حملات تزریق کد و غیره اشاره کرد. به طور معمول، اکسپلویت‌ها توسط هکرها و مهاجمان سایبری توسعه داده می‌شوند و در صورت استفاده موفق، آسیب جدی به امنیت و عملکرد سیستم‌ها و شبکه‌ها وارد می‌کنند. برای مقابله با اکسپلویت‌ها، استفاده از راهکارهای امنیتی مانند پچ‌ها و به‌روزرسانی‌ها، استفاده از فایروال‌ها و سیستم‌های تشخیص تهدید، اعمال سیاست‌های امنیتی قوی، آموزش و آگاهی کاربران، مانیتورینگ و نظارت مداوم بر سیستم‌ها، و اعمال رویه‌ها و پروسه‌های امنیتی ضروری است.
تهدید (Threat) یک رویداد بالقوه خطرناک است که هنوز اتفاق نیفتاده، اما در صورت وقوع می‌تواند باعث آسیب شود. در حوزه امنیت سایبری، اکسپلویت‌ها به نحوه تبدیل تهدیدات به حملات اشاره دارند، در حالی که آسیب‌پذیری‌ها نحوه دسترسی اکسپلویت‌ها به سیستم‌های هدفمند را نشان می‌دهد.
تهدیدها به عواملی اشاره دارند که می‌توانند امنیت اطلاعات و سیستم‌ها را به خطر بیندازند. تهدیدها می‌توانند از منابع داخلی یا خارجی به‌وجود آیند و شامل موارد زیر باشند: حملات نفوذ و نقض امنیت سیستم‌ها، حملات دیده‌بانی و تجسس، حملات دسترسی غیرمجاز و کنترل دسترسی، حملات تزریق کد، حملات انکار سرویس (DoS) و توزیع شده انکار سرویس (DDoS)، حملات فیشینگ و تقلبی، کلاهبرداری و سرقت هویت، نفوذ و کنترل سیستم‌های کاربردی، حملات رمزگشایی، حملات شبکه و انتقال داده‌ها، و سایر موارد مشابه. تهدیدها به هکرها اجازه دسترسی غیرمجاز به اطلاعات حساس، سرقت اطلاعات و دسترسی به زیرساخت‌ها را می‌دهند.
انواع آسیب پذیری رایج در دنیای امنیت سایبری
آسیب پذیری ها در دنیای امنیت به گروه‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. این گروه‌بندی معمولا بر اساس نوع ضعف و نقاط ضعفی است که در سیستم‌ها، نرم‌افزارها و شبکه‌ها وجود دارند. این گروه‌بندی به شرح زیر است.
آسیب پذیری نرم‌افزاری (Software Vulnerabilities): شامل آسیب‌پذیری‌های کدهای نرم‌افزاری، آسیب‌پذیری‌های حافظه، آسیب‌پذیری‌های نقض دسترسی و سایر ضعف‌های مرتبط با نرم‌افزارها است. این آسیب‌پذیری‌ها می‌توانند به دسترسی غیرمجاز، اجرای کد مخرب و سایر حملات مشابه منجر شوند. در این گروه رخنه‌های مستتر در سیستم عامل‌ها نیز وجود دارند که به هکرها اجازه می‌دهند به هر دستگاهی که سیستم‌عامل آسیب‌پذیر روی آن نصب شده وارد شوند. نمونه‌ای رایجی از بردارهای حمله که بر مبنای آسیب‌پذیری‌های سیستم‌عامل توسط هکرها استفاده می‌شود، حمله انکار سرویس (DoS) است، که در آن درخواست‌های جعلی مکرر برای از دسترس خارج کردن سیستم برای آن ارسال می‌شود. به‌طوری که منابع سیستمی در مدت زمان کوتاهی از دسترس خارج می‌شوند. نرم‌افزارهای وصله نشده و قدیمی نیز آسیب‌پذیری‌هایی در سطح سیستم‌عامل ایجاد می‌کنند، زیرا سیستمی که یک برنامه قدیمی را اجرا می‌کند به راحتی در معرض تهدیدات سایبری قرار می‌گیرد و ممکن است یک زیرساخت ارتباطی را به طور کامل در معرض تهدیدات جدی قرار دهد.
آسیبپذیری شبکه (Network Vulnerabilities): شامل آسیب‌پذیری‌های مربوط به پروتکل‌ها، ضعف‌های امنیتی در تجهیزات شبکه، آسیبپذیری گیت‌وی‌ها و سایر تجهیزات ورودی به شبکه است. این آسیب‌پذیری‌ها ممکن است به نفوذ، کنترل غیرمجاز و حملات شبکه منجر شوند. به بیان دقیق‌تر، ضعف‌هایی در زیرساخت‌های سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری یک سازمان هستند که به مهاجمان سایبری اجازه دسترسی و آسیب وارد کردن به دارایی‌های سازمانی را می‌دهد. این آسیب‌پذیر‌ها امکان دسترسی بی‌سیم غیرمجاز به شبکه بر مبنای مکانیزم‌های امنیتی ضعیف، فایروال‌های با پیکربندی نادرست که از شبکه به درستی محافظت نمی‌کنند و غیره را می‌دهند.
آسیبپذیری فیزیکی (Physical Vulnerabilities): شامل آسیب‌پذیری‌های مرتبط با دستگاه‌ها و تجهیزات فیزیکی است. این آسیب‌پذیری‌ها می‌توانند به سرقت دستگاه‌ها، دسترسی غیرمجاز به تجهیزات و سایر حملات مشابه منجر شوند.
آسیب‌پذیری‌های انسانی (Human vulnerabilities): عامل بروز این آسیب‌پذیری‌ها کارمندان یک سازمان هستند که شبکه‌ها، سخت‌افزارها و داده‌های حساس را در معرض تهدیدات جدی قرار می‌دهند. آسیبپذیری فوق مهم‌ترین تهدید پیرامون سامانه‌ها است. از اشتباهات رایج انسانی در حوزه امنیت باید به باز کردن پیوست ایمیل آلوده به بدافزار یا عدم نصب بهروزرسانی نرم‌افزاری در دستگاه‌های تلفن همراه و غیره اشاره کرد.
هر یک از این گروه‌ها دارای زیرگروه‌ها و انواع مختلف آسیبپذیری هستند. بنابراین، مدیران امنیتی باید این آسیب‌پذیری‌ها را شناسایی کرده و راهکارهایی برای ترمیم آن‌ها مورد استفاده قرار دهند.
جزییات آسیب پذیری های شناخته شده در چه شرایطی منتشر می‌شود؟
زمانی آسیب‌پذیری‌های شناخته شده به صورت عمومی افشا شوند که توسعه‌دهندگان یا شرکت‌های امنیتی توانایی رفع آسیبپذیری را دارند و وصله‌ای برای حل مشکل ارائه کرده‌اند. مورد بعد در ارتباط با میزان خطر‌پذیری و اهمیت آسیبپذیری است. اگر آسیبپذیری اهمیت چندان بالایی نداشته باشد جزییات آن منتشر می‌شود.
در برخی موارد، برای رفع آسیبپذیری زمان‌بندی‌های مشخصی وجود دارد که باعث از عبور از این بازه که معمولا 90 روزه است، شرکتی که آسیبپذیری را شناسایی کرده اقدام به افشای آن می‌کند.
در هر صورت، افشای عمومی آسیب‌پذیری‌ها نیاز به توجه و دقت دارد. افشای زودهنگام و بدون هماهنگی می‌تواند به هکرها و مهاجمان اطلاعات کافی بدهد تا از آسیبپذیری سوءاستفاده کنند. بنابراین، معمولا یک فرایند هماهنگ میان افرادی که آسیبپذیری را شناسایی کرده‌اند و شرکت‌های که نرم‌افزار کاربردی را طراحی کرده است، وجود دارد. به طور کلی، دیدگاه‌های مختلفی در ارتباط با بازه زمانی افشای آسیب‌پذیری‌های شناخته شده در حوزه امنیت وجود دارد و محققان، فروشندگان و سازمان‌های حامی امنیت سایبری در این زمینه نقطه نظر مشترکی ندارند. به طور مثال، آژانس امنیت سایبری و امنیت زیرساخت (CISA) دستورالعمل‌هایی را برای اصلاح و افشای عمومی آسیب‌پذیری‌های امنیت سایبری که تازه شناسایی می‌شوند، ارائه کرده است. توصیه‌های آن‌ها بر اساس متغیرهایی مانند بحرانی بودن یک آسیبپذیری، بهره‌برداری فعال از آسیبپذیری یا وجود تهدیدهای جدی است.
چه تفاوتی میان آسیب پذیری و ریسک وجود دارد؟
آسیبپذیری (Vulnerability) و ریسک (Risk) دو مفهوم مرتبط در حوزه امنیت اطلاعات هستند، اما تفاوت‌های مهمی دارند. در ادامه، تفاوت بین این دو مفهوم را توضیح می‌دهم:
آسیبپذیری (Vulnerability) به معنای وجود ضعف‌ها، نقاط ضعف یا نقاط قابل حمله در یک سیستم، نرم‌افزار، شبکه یا خدمات است. در واقع، آسیبپذیری نشان‌دهنده وجود ضعف‌های امنیتی است که در صورت بهره‌برداری هکرها اجازه پیاده‌سازی حملات و نفوذ، به سیستم‌ها و منابع حساس را می‌دهد. آسیب‌پذیری‌ها می‌توانند به علت خطاهای نرم‌افزاری، ضعف‌های سخت‌افزاری، تنظیمات نادرست، نقص‌های طراحی و سایر عوامل باشند.
در نقطه مقابل ریسک (Risk) به میزان تهدید و احتمال وقوع یک حادثه و تاثیر آن بر سیستم، داده‌ها و دارایی‌های سازمان اشاره دارد. ریسک در واقع برآیندی است که از ترکیب آسیبپذیری، تهدید و تاثیر بروز یک حادثه بر مجموعه‌ای از منابع و اطلاعات محاسبه می‌شود. احتمال وقوع حادثه و شدت تاثیر آن دو عامل اصلی در ارزیابی ریسک هستند. به عبارت دیگر، ریسک نشان‌دهنده احتمال وقوع یک حادثه آسیب‌زا و تأثیر آن بر سازمان یا سیستم است.
به عنوان مثال، فرض کنید یک نرم‌افزار دارای یک آسیبپذیری خاص است. این آسیبپذیری ممکن است به یک هکر اجازه دهد تا دسترسی غیرمجاز به سیستم شامل اطلاعات حساس را به دست آورد. در این‌جا، آسیبپذیری نشان‌دهنده وجود ضعف در نرم‌افزار است. در صورتی که این آسیبپذیری در یک سیستمی با دسترسی محدود و داده‌های کم اطلاعاتی باشد، ریسک مربوطه کمتر می‌شود. با این حال، اگر سیستمی با دسترسی وسیع و داده‌های حساس در معرض این آسیبپذیری قرار داشته باشد، ریسک برای سازمان بسیار بالا است. بنابراین، آسیبپذیری به وجود ضعف‌ها و نقاط ضعف در سیستم اشاره دارد، در حالی که ریسک مفهومی ترکیبی است که تهدیدات و احتمالات وقوع یک حادثه را در نظر می‌گیرد و تاثیر آن حادثه بر سازمان یا سیستم را ارزیابی می‌کند.
به طور مثال، یک سازمان می‌داند اگر از یک ابزار قدیمی استفاده کند، این احتمال وجود دارد که توسط هکرها شناسایی شده و مورد سوء استفاده قرار گیرد، اما به دلیل نیازهای تجاری مجبور به استفاده از نرم‌افزار قدیمی است. این مفهوم ریسک است که نشان می‌دهد آسیبپذیری و خطر احتمالی ممکن است به مشکل جدی تبدیل شود. بر همین اساس فرمولی برای محاسبه میزان ریسک به شرح زیر وجود دارد:
Risk = Threat x Vulnerability x Consequence
هکرها چه زمانی از یک آسیب پذیری استفاده می‌کنند؟
یک آسیبپذیری زمانی قابل بهره‌برداری می‌شود که یک هکر توانایی بهره‌برداری از ضعف موجود در سیستم را دارد و می‌تواند با استفاده از آن به سیستمی نفوذ کند. این وضعیت در شرایط مختلفی رخ می‌دهد. هکر اطلاعات مربوط به آسیبپذیری را کشف و درک کرده است که ممکن است از طریق تحلیل کد منبع، مطالعه مستندات، تحقیقات امنیتی و یا استفاده از ابزارهای خاص امنیتی انجام شود. هکر توانایی فنی در ارتباط با پیاده‌سازی موثر حمله سایبری را دارد که شامل ساخت اسکریپت‌های خاص، استفاده از ابزارهای خودکار و توانایی ترکیب چندین آسیبپذیری با هم برای دست‌یابی به حمله موثر است. هکر توانایی دسترسی به سیستم مورد نظر را دارد که می‌تواند به دلیل ضعف‌های دیگر، استفاده از تکنیک‌های نفوذ و غیره باشد. با توجه به توضیحاتی که ارائه کردیم باید بگویی یک آسیبپذیری هنگامی مورد استفاده قرار می‌گیرد که هکر مسیر مشخصی برای استفاده از آن به دست آورده است. انجام کارهای احتیاطی اولیه مثل به‌روز نگه داشتن سیستم‌ها، نصب وصله‌های امنیتی و مدیریت صحیح کنترل‌های دسترسی کاربر نقش مهمی در پیگشیری از تبدیل شدن آسیب‌پذیری‌ها به نقض‌های امنیتی خطرناک دارد.
سوءاستفاده روز صفر چیست؟
اکسپلیوت روز صفر (Zero-Day Exploitation) به معنای بهره‌برداری از یک آسیبپذیری امنیتی است که هنوز به صورت عمومی شناخته نشده و پچ یا راه‌حل امنیتی برای آن منتشر نشده است است. در واقع، حمله‌کننده قبل از اینکه به توسعه‌دهنده یا تولیدکننده اطلاع در این زمینه بدهد که آن‌را رفع کنند شروهع به سوء استفاده از آن می‌کند. این نوع حمله بسیار خطرناک است زیرا هیچ راه‌حل امنیتی یا وصله‌ای برای محافظت از سیستم در برابر این آسیبپذیری وجود ندارد. با توجه به توضیحاتی که ارائه کردیم باید بگوییم آسیب‌پذیری‌های روز صفر نقص‌های نرم‌افزاری امنیتی هستند که متخصصان امنیت فناوری اطلاعات یک سازمان آن‌ها را کشف یا اصلاح نکرده‌اند. یک اکسپلویت روز صفر تبدیل به یک حم آسیبپذیری روز صفر استفاده می‌شود.
چه عواملی باعث بروز آسیبپذیری می‌شوند؟
دلایل مختلفی باعث بروز آسیب‌پذیری‌ها می‌شوند که از آن جمله به موارد زیر باید اشاره کرد:
خطاهای نرم‌افزاری: خطاهای برنامه‌نویسی و دیگر خطاهای مرتبط با توسعه نرم‌افزار می‌توانند باعث بروز آسیب‌پذیری‌های امنیتی شوند. این خطاها ممکن است شامل نقض‌های مربوط به حفاظت داده‌ها، نقض‌های مربوط به محدودیت دسترسی، ضعف‌های در تفاوت‌های پیاده‌سازی و غیره باشند. همچنین، باید به باگ‌های نرم‌افزاری اشاره کرد که کدهای دارای اشتباهاتی هستند که مجرمان سایبری می‌توانند از آن‌ها برای دسترسی غیرمجاز به سخت‌افزار، نرم‌افزار، داده‌ها یا سایر دارایی‌ها در شبکه یک سازمان استفاده کنند. دستری غیر مجاز به داده‌های حساس و بهره‌برداری از آن‌ها برای کاربردهای شخصی کاری غیراخلاقی و همچنین غیرقانونی است.
عدم بهروزرسانی: عدم بهروزرسانی سیستم‌ها و نرم‌افزارها به آخرین نسخه‌ها و پچ‌های امنیتی باعث می‌شود تا آسیب‌پذیری‌ها همچنان روی سیستم‌ها باقی بماند. در نتیجه، هکرها می‌توانند از این آسیب‌پذیری‌ها بهره‌برداری کنند و به سیستم دسترسی‌ها پیدا کنند.
ضعف‌های پیکربندی: پیکربندی نادرست سیستم‌ها و نرم‌افزارها می‌تواند باعث بروز آسیب‌پذیری‌ها شود. این ضعف‌ها ممکن است شامل تنظیمات دسترسی نادرست، پسورد‌های ضعیف، پیکربندی اشتباه و غیره باشند.
آسیب‌پذیری‌های نرم‌افزارهای شخص ثالث: استفاده از نرم‌افزارهای شخص ثالث و وابستگی‌های مرتبط با آن‌ها می‌تواند به وجود آسیب‌پذیری‌های امنیتی منجر شود. اگر نرم‌افزارهای شخص ثالث بهروزرسانی مناسبی نداشته باشند یا به نحوی ضعیف پیاده‌سازی شوند، این مساله می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی شود.
خطای انسانی (Human error): وقتی کاربران نهایی قربانی فیشینگ و دیگر تاکتیک‌های مهندسی اجتماعی می‌شوند، به یکی از بزرگ‌ترین آسیب‌پذیری‌ها در دنیای امنیت سایبری تبدیل می‌شوند.
پیچیدگی سیستم‌ها (System complexity): وقتی یک سیستم بیش از حد پیچیده باشد، احتمال وجود آسیبپذیری در آن زیاد است، زیرا احتمال پیکربندی نادرست، نقص یا دسترسی ناخواسته به شبکه وجود دارد.
افزایش اتصال (Increased connectivity): وجود طیف گسترده‌ای از دستگاه‌های راه دور متصل به یک شبکه، نقاط دسترسی جدیدی را برای بروز حمله‌های سایبری ایجاد می‌کند.
مدیریت آسیبپذیری چیست؟
مدیریت آسیبپذیری به مجموعه‌ای از فرآیندها، فعالیت‌ها و تدابیر امنیتی گفته می‌شود که به منظور شناسایی، ارزیابی، مراقبت و کنترل آسیب‌پذیری‌ها در یک سازمان انجام می‌شود. هدف اصلی مدیریت آسیبپذیری، کاهش ریسک‌های امنیتی و محافظت از اطلاعات مهم و سیستم‌های کامپیوتری در برابر تهدیدات امنیتی است. به بیان دقیق‌تر، مدیریت آسیبپذیری مجموعه روش‌ها و کارهایی در ارتباط با شناسایی، طبقه‌بندی، اصلاح و کاهش آسیب‌پذیری‌های امنیتی است. مدیریت آسیبپذیری مستلزم دید کامل بر سیستم‌ها، فرآیندها و افراد سازمان است تا بتوان تصمیمات آگاهانه‌ای در مورد بهترین اقدام برای شناسایی و کاهش آسیب‌پذیری‌ها اتخاذ کرد. تنها در این حالت است که تیم‌های امنیتی فناوری اطلاعات می‌توانند از طریق وصله و پیکربندی تنظیمات امنیتی مناسب، مشکلات را برطرف کنند. فرآیند مدیریت آسیبپذیری شامل مراحل زیر است:
شناسایی آسیب‌پذیری‌ها: در این مرحله، آسیب‌پذیری‌های موجود در سیستم‌ها، شبکه‌ها، نرم‌افزارها و دیگر مولفه‌های مورد بررسی شناسایی می‌شوند. این شناسایی می‌تواند به وسیله آزمون امنیتی، اسکنرهای آسیبپذیری و نرم‌افزارهای خاص مدیریت آسیبپذیری انجام شود.
ارزیابی آسیبپذیری: در این مرحله، آسیب‌پذیری‌های شناسایی شده برای تعیین میزان خطر و اهمیت مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. ارزیابی آسیبپذیری ممکن است شامل تخمین احتمال استفاده از آسیبپذیری توسط حمله‌کنندگان، ارزیابی اثرات مختلف بروز آسیبپذیری و تعیین اولویت‌های مرتبط با رفع آسیب‌پذیری‌ها باشد.
مراقبت و نظارت بر آسیب‌پذیری‌ها: در این مرحله، راهکارهای امنیتی برای کاهش آسیب‌پذیری‌ها و محافظت از سیستم‌ها و اطلاعات اجرا می‌شوند. این اقدامات شامل بهروزرسانی نرم‌افزارها و سیستم‌عامل‌ها، پیکربندی صحیح سیستم‌ها، استفاده از رمزنگاری قوی، استفاده از فایروال‌ها و نرم‌افزارهای ضد ویروس، اعمال سیاست‌های دسترسی مناسب، آموزش کاربران و غیره می‌شوند.
پایش و ارزیابی مداوم: پس از اجرای تدابیر امنیتی، لازم است که فرآیند پایش و ارزیابی مداوم برای بررسی وضعیت آسیب‌پذیری‌ها و اعتبار سیستم‌ها انجام شود.
اسکن آسیب پذیری چیست؟
اسکن آسیبپذیری فرآیندی است که با استفاده از ابزارها و تکنیک‌های خاص، آسیب‌پذیری‌های موجود در سیستم‌ها، شبکه‌ها، نرم‌افزارها و دیگر مولفه‌های مورد بررسی را شناسایی می‌کند. هدف اصلی اسکن آسیبپذیری، شناسایی نقاط ضعف امنیتی در سیستم‌ها است که می‌تواند به تهدید امنیتی و نفوذ حمله‌کنندگان منجر شود. برای انجام اسکن آسیبپذیری، ابزارهای خاصی مانند اسکنرها وجود دارند. این ابزارها قادرند به صورت خودکار سیستم‌ها و شبکه‌ها را بررسی کنند و آسیب‌پذیری‌های موجود را شناسایی کنند. اسکنرهای آسیبپذیری معمولا شامل قوانین و الگوریتم‌هایی هستند که بر اساس آسیب‌پذیری‌های شناخته شده و الگوهای حملات معروف، سیستم را بررسی می‌کنند.
پس از اجرای اسکن آسیبپذیری، نتایج به صورت گزارشی ارائه می‌شوند که شامل لیست آسیب‌پذیری‌های شناسایی شده، میزان خطر هر آسیبپذیری و توصیه‌های مرتبط با رفع آن‌ها است. این گزارش می‌تواند به مدیران امنیتی و تیم‌های فنی کمک کند تا آسیب‌پذیری‌ها را در سیستم‌ها تشخیص داده و تدابیر مناسب را برای کاهش ریسک امنیتی اتخاذ کنند. اسکن آسیبپذیری می‌تواند به صورت آنلاین و آفلاین انجام شود. در اسکن آسیبپذیری آنلاین، سیستم‌ها و شبکه‌ها به صورت فعال و در وضعیت عملیاتی بررسی می‌شوند. در اسکن آسیبپذیری آفلاین، فایل‌ها، سیستم‌های ذخیره‌سازی و رکوردهای لاگ‌ها بررسی می‌شوند تا آسیب‌پذیری‌ها شناسایی شوند.
آسیب پذیری امنیت سایبری چه تفاوتی با تهدید امنیت سایبری دارد؟
آسیبپذیری امنیت سایبری و تهدید امنیت سایبری دو مفهوم مرتبط در حوزه امنیت سایبری هستند، اما تفاوت‌های مهمی دارند.
آسیبپذیری امنیت سایبری به معنای نقطه ضعف، نقص یا آسیبپذیری در یک سیستم، شبکه، نرم‌افزار یا سایر مولفه‌های سایبری است. آسیب‌پذیری‌ها معمولا
ناشی از خطاهای طراحی، عدم بهروزرسانی، ضعف‌های امنیتی و نواقص فنی در سیستم‌ها هستند. آسیب‌پذیری‌ها می‌توانند توسط هکرها مورد استفاده قرار
گیرند و منجر به نفوذ و دسترسی غیرمجاز به سیستم‌ها و اطلاعات شود.
تهدید امنیت سایبری به هر چیزی است که می‌تواند امنیت سیستم‌ها، شبکه‌ها یا اطلاعات را تهدید کند، اشاره دارد. تهدید می‌تواند از سوی اشخاص، سازمان‌ها یا فعالیت‌های خطرناکی مانند حملات سایبری، مهندسی اجتماعی، برنامه‌های ضد امنیتی و غیره ایجاد شود. به طور خلاصه، آسیبپذیری اشاره به نقاط ضعف فنی و نواقص در سیستم‌ها دارد، در حالی که تهدید به فعالیت‌ها و عملیاتی است که امنیت سیستم را تهدید می‌کنند. به طور خلاصه، یک آسیبپذیری امنیت سایبری یک خطر واقعی برای شبکه‌های فناوری اطلاعات سازمان ایجاد نمی‌کند. در مقابل، مسیری برای هکرها ایجاد می‌کند تا برای دسترسی به هدف از آن استفاده کنند. تهدیدات امنیت سایبری ابزار واقعی برای بهره‌برداری هکرها از آسیب‌پذیری‌ها هستند. تهدیدها می‌توانند از حملات هکری هدفمند تا باج‌افزاری که سیستم‌ها را تا زمان پرداخت باج، غیر قابل استفاده می‌کند را شامل شوند.
بدون دیدگاه