زمان تخمینی مطالعه:12 دقیقه
مراکزداده
یکی از چالشهای بزرگی که سازمانها و کسب و کارها با آن روبهرو هستند، انتخاب بهترین زیرساخت میزبانی و پردازش دادهها است که توانایی نگهداری از اطلاعات ارزشمند و حساس سازمانی را داشته باشد. شناسایی و انتخاب بهترین مرکزداده که توانایی پاسخگویی به نیازهای کاری را داشته باشد به معنای ارزیابی معیارهای دقیقی است که نشان میدهند مرکزداده صلاحیت انتخاب شده را دارد. به طوریکه سازمانها بتوانند با خیالی آسوده، اطلاعات حساس سازمانی را روی آن نگهداری کنند. با اینحال، یک مرکزداده کارآمد باید چه ویژگیهای شاخصی داشته باشد؟ در این مقاله قصد داریم به این پرسش مهم و کلیدی پاسخ دهیم تا بتوانید با خیالی آسوده، مرکزداده موردنظر خود را پیادهسازی کنید.
مدیریت بهینه فضا و ظرفیتها در مراکزداده به چه معنا است؟
مراکزداده ایدهآل و کارآمد به گونهای طراحی و پیادهسازی میشوند تا بتوانند حداکثر استفاده از فضای فیزیکی را ببرند و قدرتمندترین توان محاسباتی، ذخیرهسازی و شبکهسازی را با استفاده از فناوریهای نوینی مثل مجازیسازی در اختیار کاربران قرار دهند. برای دستیابی به چنین هدف ارزشمندی باید برنامهریزیهای دقیقی در زمینه دستیابی به منابع سختافزاری، شبکه و خدمات انجام شود و هنگام با رشد تعداد کاربران، زیرساخت توانایی گسترشپذیری را داشته باشد. به طوری کلی مدیریت بهینه فضا و ظرفیت شامل موارد زیر است:
برنامهریزی منابع سختافزاری: شامل تعیین نیازهای سختافزاری مثل سرورها، تجهیزات ذخیرهسازی، شبکه و سایر مولفههای دیتاسنتر میشود. علاوه بر این، مدیران و سرپرستان مرکزداده باید موارد دیگری مثل نیازهای پردازشی، حافظه اصلی موردنیاز، فضای ذخیرهسازی و پهنای باند شبکه را به دقت بررسی کنند. برنامهریزی منابع سختافزاری باید به گونهای باشد که پاسخگوی نیازهای کاربران باشد و بهینهسازیهای لازم روی آن انجام گرفته باشد تا بتوان هزینهها را کاهش داده و سودآوری را بیشتر کرد.
برنامهریزی منابع شبکه: شامل برنامهریزی پهنای باند شبکه و تعیین نیازهای شبکه برای ارتباط با سایر مراکزداده و کاربران است. برنامهریزی منابع شبکه باید به گونهای باشد که تاخیر را به حداقل برساند و قابلیت کنترل ترافیک را در اختیا سرپرستان شبکه قرار دهد. همچنین باید از فناوریهای نوین مثل شبکههای نرمافزارمحور (SDN) و شبکههای نرمافزارمحور (SD-WAN) استفاده کرد تا بتوان ظرفیتهای بالقوه شبکه را بالفعل کرد.
برنامهریزی فضای فیزیکی: شامل برنامهریزی و مدیریت فضای فیزیکی مرکزداده، از جمله محل نصب سرورها، تجهیزات شبکه، سامانههای خنککننده و سامانههای تهویه مطبوع است. برنامهریزی فضای فیزیکی باید به گونهای باشد که محدودیتهای مکانی، گرمایی و برقی را به دقت مورد بررسی قرار دهد و اقدامات لازم برای غلبه بر این محدودیتها را انجام دهد. بههمین دلیل باید از فناوریهای نوینی مثل سامانههای خنککننده هوشمند با سرعت بالا و سامانههای تهویه مطبوع با کارایی بالا استفاده کرد.
بهکارگیری فناوریهای مجازیساز: مجازیسازی به ما این امکان را میدهد تا منابع ذخیرهسازی یا پردازشی را به شکل مجازی در اختیار کاربران قرار دهیم. در این حالت، میتوان منابع یک سرور را در اختیار طیف گستردهای از کاربران قرار داد و با استفاده از فناوریهای کنترلی نظارت دقیقی بر میزان استفاده کاربران از منابع اعمال کرد.
استقرار اصولی رکها: هنگامیکه فرآیند استقرار رکها و تجهیزات بهشکل ساختیافته و دقیق انجام شود، این امکان وجود دارد تا رکها را بر مبنای یک آرایش دقیق در مرکزداده مستقر کرد تا بتوان از مکانیزمهای کارآمد سرمایشی مثل دالانها سرد و گرم برای خنک نگه داشتن سرورها استفاده کرد. علاوه بر این، پیادهسازی ساختفایته اجازه میدهد فرآیند برقرسانی به تجهیزات کارآمد و دقیق باشد تا نرخ اتلاف انرژی به کمترین میزان ممکن برسد. علاوه بر این، استقرار اصولی رکها مقیاسپذیری در آینده را تضمین میکند.
مقیاسپذیری و توسعهپذیری مراکزداده
مقیاسپذیری و توسعهپذیری در مرکزداده به این معنا است که مرکز داده باید به گونهای طراحی و مدیریت شود که بتواند به نیازهای در حال تغییر سازمانها پاسخ دهد. در واقع، مقیاسپذیری به این معنا است که مرکزداده باید قابلیت افزودن منابع جدید را داشته باشد و کارشناسان شبکه مشکلی از بابت استقرار سرورها، تجهیزات ذخیرهسازی، شبکه و سایر مولفههای مرکزداده نداشته باشند. علاوه بر این، مقیاسپذیری به معنای افزایش ظرفیت، پهنای باند و دیگر منابع کلیدی است.
با توسعهپذیری، میتوان به سرعت به نیازهای در حال تغییر سازمانها پاسخ داد و به راحتی این تغییرات را اعمال کرد. برای توسعهپذیری مرکزداده، باید بهسراغ بهکارگیری فناوریهای کارآمدی مثل ماشینهای مجازی، کانتینرهای نرمافزاری و شبکههای نرمافزارمحور برویم که اجازه میدهند منابع جدید را در کوتاهترین زمان به مرکزداده اضافه کرد.
در طراحی مرکزداده، باید به این نکته دقت کنیم که زیرساختی به گونهای توسعه پیدا کند که امکان افزودن مولفههای جدید را امکانپذیر کند. برای این منظور، باید از فناوریهایی مثل سامانههای خودکارسازی مدیریت منابع استفاده کرد تا بهسرعت و بهصورت خودکار منابع جدید به مرکزداده اضافه شوند و بتوان به سرعت به نیازهای سازمان پاسخ داد. بهعلاوه، برای توسعهپذیری مرکزداده باید از استانداردهای باز و پروتکلهای متنباز استفاده کرد تا هنگامی که تجهیزات جدید به مرکزداده افزوده میشود قادر به برقراری با دیگر تجهیزات باشند. دستیابی به دو اصل کلیدی توسعهپذیری و مقیاسپذیری در سایه برنامهریزی و طراحی دقیق شبکه، سامانههای خنککننده، تهویه مطبوع و سایر مولفههای مرکزداده بهدست میآید.
سامانه سرمایشی استاندارد
سامانه سرمایشی استاندارد مرکزداده شامل تجهیزاتی است که برای کنترل دما و رطوبت در مرکزداده استفاده میشود. در واقع، سامانه سرمایشی مرکزداده باید توانایی کنترل دمای محیط را داشته باشد تا افزایش عمر و کارایی تجهیزات را بههمراه داشته باشد. از جمله تجهیزات سرمایشی استاندارد مرکزداده میتوان به سامانههای خنککننده، سامانههای تهویه مطبوع، سامانههای تبادل حرارت و سایر تجهیزات مرتبط اشاره کرد.
سامانه سرمایشی استاندارد مرکزداده باید به گونهای باشد که بتواند کنترل دمای محیط را بهطور دقیق و در حداقل زمان ممکن انجام دهد. برای این منظور، سامانههای خنککننده از گاز فریون استفاده میکنند که بالاترین سطح از عملکرد را در مقایسه با نمونههای مشابه ارائه میدهند. همچنین، سامانههای تهویه مطبوع باید توانایی تامین هوای تمیز و سالم را داشته باشند و بهصورت موثری، هوا را در مرکزداده چرخانده و تهویه کنند.
بهعلاوه، سامانه سرمایشی استاندارد مرکزداده باید به طور هوشمندانه، توانایی پیشبینی و پاسخ به تغییر دما و رطوبت را داشته باشد. برای این منظور، از سامانههای مدیریت ترمواستاتیک و حسگرهای دما و رطوبت استفاده میشود تا به صورت خودکار دمای محیط را کنترل کنند و در صورت لزوم، سامانههای خنککننده و تهویه مطبوع را فعال کنند.
در طراحی سامانه سرمایشی استاندارد مرکزداده، باید به عواملی مانند میزان تولید حرارت توسط تجهیزات مختلف، میزان ترافیک داده و تعداد مشترکان مرکزداده توجه کرد. همچنین، باید به این نکته توجه کرد که سامانه سرمایشی استاندارد مرکزداده باید به گونهای طراحی شود که باعث کاهش هزینههای انرژی شده و کمترین نرخ تولید گاز کربن را داشته باشد. برای این منظور، باید از فناوریهایی مانند سامانههای خنککننده با بازدهی بالا و سامانههای تهویه مطبوع با کارایی بالا استفاده کرد. همچنین، باید از فناوریهایی مانند سامانههای بازیافت حرارت و سامانههای خنککننده با استفاده از آب استفاده کرد تا روند استفاده از انرژی بهینه شده و هزینهها کاهش پیدا کند.
در نهایت، سامانه سرمایشی استاندارد مرکزداده باید به طور دورهای بازبینی و بهروزرسانی شود تا با توجه به نیازهای در حال تغییر مرکزداده، به بهترین شکل عمل کند و بهراحتی قابل توسعه و بهینهسازی شود.
مستندات، فرایندها و دستورالعملها
مستندات، فرایندها و دستورالعملها در مرکزداده برای مدیریت و بهینهسازی عملکرد آنها بسیار مهم هستند. نکته مهمی که برخی از کارشناسان شبکه و افراد فعال در حوزه طراحی مرکزداده نسبت به آن کم اطلاع هستند، مستندات و فرآیندها و دستورالعملهایی است که هنگام طراحی مرکزداده باید به آن دقت کنند. در ادامه، توضیح کوتاهی در این زمینه ارائه میکنیم.
مستندات مراکزداده: مستندات مرکزداده شامل توضیحاتی در مورد ساختار، طراحی و معماری مرکزداده هستند. این مستندات شامل نقشههای فیزیکی و منطقی مرکزداده، اطلاعات در مورد نحوه کابلکشی شبکه، نحوه اتصال تجهیزات شبکه به یکدیگر، اطلاعات راهبردی در زمینه سختافزارهای کلیدی مثل سرورها، تنظیمات امنیتی و سایر اطلاعات مرتبط با مرکزداده است.
فرایندهای مراکزداده: فرایندهای مرکزداده شامل تمامی فرایندهایی است که در مرکزداده انجام میشود. برخی از این فرایندها شامل مدیریت تجهیزات سختافزاری و نرمافزاری، مدیریت کابلکشی و شبکه، مدیریت امنیتی، برنامهریزی بهمنظور پشتیبانی و بازیابی اطلاعات، مدیریت تهویه مطبوع و سامانههای خنککننده و سایر فرایندهای مرتبط با مرکزداده است.
دستورالعملهای مراکزداده: دستورالعملهای مرکزداده توضیحاتی در ارتباط با رویهها و روشهای انجام کار در مرکزداده ارائه میدهند. این دستورالعملها میتوانند مواردی مثل نصب و راهاندازی تجهیزات جدید، مدیریت کابلکشی و شبکه، برنامهریزی بازیابی اطلاعات، تنظیمات امنیتی، تعمیر و نگهداری تجهیزات و موراد این چنینی را شامل شوند.
در کل، مستندات، فرایندها و دستورالعملهای مرکزداده باید به گونهای باشند که به مدیران و پرسنل مرکزداده کمک کنند تا به بهترین شکل از تجهیزات و خدمات مرکز داده استفاده کنند و عملکرد مرکز داده را بهینه سازند. همچنین، این مستندات و دستورالعملها باید بهروز باشند و با تغییراتی که در مرکزداده ایجاد میشود، بهروزرسانی شوند. بهعنوان مثال، با توجه به رشد ترافیک داده در مرکز داده، فرایندها و دستورالعملهای مرکزداده باید به گونهای باشند که بتوانند به بهترین شکل به این تغییرات واکنش نشان دهند تا عملکرد مرکزداده در شرایط بهینه قرار بگیرد.
امنیت مراکزداده
مراکزداده باید دارای بالاترین سطح از امنیت باشد تا بتواند اطلاعات حساس کاربران را محافظت کند. این موضوع شامل امنیت فیزیکی مرکزداده، مانیتورینگ و کنترل دسترسی به دادهها و شبکه، رمزنگاری و مدیریت رمزها و دسترسیها و خطمشیهای امنیتی است. امنیت مرکزداده بسیار مهم است، زیرا در صورت بروز حملات و نفوذ، میتواند منجر به دسترسی غیرمجاز افراد به اطلاعات حساس و مهم شود و باعث شود خسارتهای جبرانناپذیری به سازمان وارد شود. از نکات مهمی که در ارتباط با امنیت مرکزداده باید به آن دقت کنید به موارد زیر باید اشاره کرد:
فیزیکی: امنیت فیزیکی مرکزداده باید به گونهای باشد که از دسترسی غیرمجاز به تجهیزات و سرورها جلوگیری شود. این موضوع میتواند شامل استفاده از درهای قفل هوشمند، دوربینهای مداربسته، سامانههای اعلانحریق و دیگر مکانیزمهای امنیتی باشد. همچنین، باید اطمینان حاصل شود که تجهیزات و سرورها در محیطی با دسترسی محدود و مناسب قرار گرفتهاند.
شبکه: امنیت شبکه در مرکزداده یکی دیگر از نکات مهم در این زمینه است. بهطور معمول، پیشنهاد میشود از راهکارهای قدرتمندی مثل ظرف عسل، سامانههای پیشگیری و تشخیص نفوذ، ضدویروسها و بدافزارها برای مقابله با دسترسی غیرمجاز و نفوذ به شبکه استفاده شود. علاوه بر این، بهتر است از تکنیکهای رمزنگاری، تعیین سطح دسترسی کاربران و سامانههای احراز هویت استفاده کرد و سامانههای امنیتی را به شکل دقیقی پیکربندی کرد تا بتوانند به مقابله با تهدیدات رایج بپردازند.
نرمافزار: تامین امنیت نرمافزارهای نصب شده روی سرورها یکی دیگر از اقدامات دفاعی کارآمد برای مقابله با تهدیدات سایبری است. کارشناسان مرکزداده باید اطمینان حاصل کنند که نرمافزارهای استفاده شده در مرکزداده بهروزرسانی شده و جدیدترین نسخه هستند و در صورتی که نرمافزارها قصد برقراری ارتباط با اینترنت را دارند از پورتهای مطمئن استفاده کنند و از طریق پروتکلهای امنیتی مطمئن به ارسال و دریافت اطلاعات بپردازند.
پشتیبانی و بازیابی: برای حصول اطمینان از امنیت مرکزداده باید دسترسی به دادههای مهم و حساس محدود شود. همچنین، برای محافظت از دادهها میتوان از روشهای پشتیبانی و بازیابی مناسب استفاده کرد. بهطور مثال، باید از سامانههای پشتیبانی مناسب برای دادهها استفاده شود تا در صورت از دست رفتن دادهها، بتوان به سرعت آنها را بازیابی کرد. همچنین، برای جلوگیری از نفوذ و تهدیدات امنیتی، باید دسترسی کاربران به دادهها و تجهیزات مرکزداده محدود شود و مقتضی است که خطمشیهای امنیتی مناسب برای مدیریت دسترسی و اطلاعات مرکزداده تعیین شود.
در کل، برای افزایش امنیت مرکزداده، باید از یک رویکرد جامع و چند لایه برای امنیت استفاده کرد که شامل استفاده از تجهیزات فیزیکی، نرمافزارهای امنیتی، تدابیر امنیتی برای شبکه و دادهها، محدود کردن دسترسی کاربران و تعیین سطح دسترسی، پیکربندی سامانههای احراز هویت و سایر اقدامات امنیتی برای محافظت از مرکزداده و دادههای حساس و مهم است. همچنین، ارتقای آموزش و آگاهی پرسنل نقش مهمی در کاهش حمله به زیرساختها و بهویژه حملههای فیشینگ دارد.
کلام آخر
در این مقاله سعی کردیم شما را با پنج اصل کلیدی آشنا کنیم که مراکزداده کارآمد را از نمونههای عادی متمایز میکنند. بهترین مرکزداده، مرکزی است که بالاترین سطح از پایداری را داشته باشد. به این معنا که تجهیزات مرکزداده بدون وقفه و بهدور از خرابیهای رایج توانایی کار داشته باشند. برای این منظور، علاوه بر موارد یاد شده باید به اصل مهم دیگری که افزونگی نام دارد دقت کرد تا در صورت خرابی تجهیزات اصلی، تجهیزات ثانویه به مدار وارد شده و تا برطرف کردن مشکل به کاربران خدمترسانی کنند.
بدون دیدگاه