Blockchain

زمان تخمینی مطالعه: 19 دقیقه 

زنجیره بلوکی (Blockchain) یک ساختار داده‌ای است که در آن داده‌ها به صورت بلوک‌های متوالی ذخیره می‌شوند و به وسیله توابع رمزنگاری و امضای دیجیتالی متصل می‌شوند. هر بلوک حاوی اطلاعاتی مانند معاملات مالی، قراردادهای هوشمند یا سایر اطلاعات قابل توجه است. این بلوک‌ها با استفاده از توابع هش به صورت یک زنجیره مرتبط می‌شوند. یکی از ویژگی‌های برجسته زنجیره بلوکی، غیرقابل تغییر بودن داده‌ها در بلوک‌ها است. هر بلوک شامل یک هش یا مجموعه‌ای از اطلاعات است که به صورت یکتا برای آن بلوک تولید می‌شود. در زمان ایجاد بلوک جدید، هش بلوک قبلی به عنوان بخشی از محاسبات هش بلوک جدید استفاده می‌شود، که باعث ایجاد پیوندی بین بلوک‌ها و تغییر زنجیره بلوکی می‌شود.

با توجه به این ویژگی‌ها، زنجیره بلوکی به عنوان یک روش اعتمادسازی و ثبات برای ذخیره و انتقال داده‌ها بدون نیاز به شخص مورد اعتماد یا سازمان مرکزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان مثال، تکنولوژی بیت کوین از زنجیره بلوکی استفاده می‌کند تا تمامی تراکنش‌های مالی را برای عموم قابل مشاهده و قابل تایید کند.

به علاوه، زنجیره بلوکی به عنوان پایه‌ای برای ایجاد قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) و برنامه‌های قابل اجرا بر پایه آن (Decentralized Applications) نیز استفاده می‌شود. این فناوری امکان انتقال داده‌ها و ارزها به صورت مستقیم و امن بین افراد و سازمان‌ها را بدون واسطه‌گری فراهم می‌کند.

انواع بلاک چین چیست؟

انواع بلاک چین‌ها (Blockchains) متنوعی وجود دارند، که هرکدام دارای ویژگی‌ها و استفاده‌های خاص خود هستند. در زیر به برخی از انواع رایج بلاک چین‌ها اشاره می‌کنم:

1. بلاک چین عمومی (Public Blockchain): این نوع بلاک چین به صورت عمومی در دسترس است و هر شخصی می‌تواند به آن متصل شده و در آن معاملات را انجام دهد. مثالی از چنین بلاک چینی بیت کوین است. در این نوع بلاک چین، هر شخص می‌تواند بلوک‌های جدید را تولید کرده و فرایند تایید و افزودن آن‌ها به زنجیره بلوکی را انجام دهد.
2. بلاک چین خصوصی (Private Blockchain): در بلاک چین خصوصی، دسترسی به شبکه و انجام معاملات محدود به یک گروه خاص از افراد یا سازمان‌ها می‌شود. این نوع بلاک چین بیشتر برای استفاده داخلی سازمان‌ها یا شرکت‌ها به کار می‌رود. امنیت و حریم خصوصی بیشتری در این نوع بلاک چین حفظ می‌شود.
3. بلاک چین کنسرسیوم (Consortium Blockchain): در این نوع بلاک چین، گروهی از سازمان‌ها یا شرکت‌ها به طور مشترک در ایجاد و مدیریت بلاک چین شرکت می‌کنند. در این حالت، تعدادی از شرکت‌ها مسئول تایید تراکنش‌ها و افزودن بلوک‌های جدید به زنجیره هستند. این نوع بلاک چین بیشتر در صنایعی مانند بانکداری و مالی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
4. زنجیره بلوکی Permissionless Blockchain: این بلاک چین که برخی منابع آن را بلاک چین توزیع ‌شده (Distributed Blockchain) می‌نامند عملکردش به این صورت است که هیچ گروه مرکزی و متمرکزی برای مدیریت آن وجود ندارد. همه شرکت‌کنندگان در شبکه توافقی بر قوانین بلاک چین صورت می‌گیرند. بلاک چین بیت کوین یک نمونه از بلاک چین توزیع شده است.
5. زنجیره بلوکی Permissioned Blockchain: در این نوع بلاک چین، دسترسی و نقش‌های شرکت‌کنندگان در شبکه به صورت مجوزدار است. دسترسی و نقش‌های مختلف به عنوان مدیران، تاییدکنندگان و شرکت‌کنندگان منتقل می‌شود.
6. بلاک چین هیبریدی (Hybrid Blockchain): بلاک چین هیبریدی ترکیبی از بلاک چین عمومی و خصوصی است. در این مدل، بخشی از بلاک چین به صورت عمومی و دسترسی باز برای عموم قابل استفاده است، در حالی که بخشی دیگر به عنوان بلاک چین خصوصی با دسترسی محدود برای گروهی از شرکت‌کنندگان استفاده می‌شود. این نوع بلاک چین به مزایای هر دو نوع بلاک چین عمومی و خصوصی می‌تواند دسترسی داشته باشد.

هر نوع بلاک چین برای کاربردهای خاص خود مناسب است و استفاده‌های متنوعی در حوزه‌های مختلف از جمله بانکداری، امور مالی، زنجیره تامین، رایانش ابری و امور ملکی دارد.

ویژگی‌های سیستم بلاک چین چیست؟

سیستم Blockchain دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است که آن را از سایر سیستم‌ها و فناوری‌ها متمایز می‌کند. برخی از ویژگی‌های کلیدی سیستم بلاک چین عبارتند از:

1. ضدتقلب (Tamper-Proof): بلاک چین از تکنولوژی هش و امضای دیجیتال استفاده می‌کند تا بلوک‌ها و اطلاعات درون آن‌ها را در برابر تغییرات و تقلب‌ها محافظت کند. بعد از افزوده شدن یک بلوک به زنجیره، تغییر در بلوک قبلی منجر به تغییر هش آن بلوک و تمام بلوک‌های بعدی می‌شود.
2. توزیع شده (Distributed): بلاک چین به صورت توزیع شده در بین شبکه‌ای از کامپیوترها (نودها) قرار دارد. هر نود در شبکه کپی کاملی از زنجیره بلوکی دارد و همگام‌سازی و توافق بر روی تغییرات جدید به صورت همزمان در سراسر شبکه انجام می‌شود.
3. شفافیت (Transparency): بلاک چین عمومی به همه شرکت‌کنندگان در شبکه امکان دسترسی به اطلاعات درون بلوک‌ها را می‌دهد. هر شخص می‌تواند تراکنش‌ها را مشاهده و تایید کند، که ایجاد شفافیت و اعتماد در شبکه را تسهیل می‌کند.
4. امنیت (Security): بلاک چین با استفاده از رمزنگاری قوی و امضای دیجیتالی اطمینان از امنیت تراکنش‌ها و اطلاعات را به شرکت‌کنندگان در شبکه می‌دهد. برای تغییر یک بلوک، نیاز به کنترل بیش از 50٪ از قدرت محاسباتی شبکه (حمله 51٪) لازم است که ساختار بلاک چین را از حملات تقلبی محافظت می‌کند.
5. غیرمتمرکز (Decentralized): در بلاک چین، قدرت تصمیم‌گیری و مدیریت توسط یک شخص یا سازمان مرکزی تمرکز نمی‌شود. تصمیمات مربوط به تغییرات در بلاک چین به صورت توافقی توسط شرکت‌کنندگان شبکه اتخاذ می‌شود.
6. عدم وابستگی به شخص خاصی (Permissionless): بلاک چین‌های عمومی اجازه می‌دهند که هر شخصی بتواند به شبکه متصل شده و تراکنش‌ها را انجام دهد و بلوک‌ها را استخراج کند، بدون نیاز به مجوز از شخص یا سازمان مرکزی.
7. قابل برنامه‌ریزی (Programmable): بلاک چین‌ها قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند را دارند. با استفاده از زبان‌های برنامه‌نویسی خاص، می‌توان قوانین و شرایط خاصی را برای انجام تراکنش‌ها تعریف کرد و اجرا کرد.
8. همگام‌سازی خودکار (Automatic Consensus): برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها و توافق بر روی حالت جدید بلاک چین، شبکه بلاک چین از الگوریتم‌های همگام‌سازی خودکار استفاده می‌کند. این الگوریتم‌ها تضمین می‌کنند که تمام شرکت‌کنندگان به طور متفق به یک نسخه از بلاک چین دسترسی داشته باشند.

این ویژگی‌ها باعث شده است که سیستم بلاک چین بتواند در حوزه‌های مختلفی مانند ارزهای دیجیتال (مانند بیت کوین)، سامانه‌های ردیابی تامین‌کنندگان، رایانش ابری، امنیت اطلاعات و غیره استفاده شود. هرچند که بسته به نوع و پیاده‌سازی بلاک چین، برخی از ویژگی‌ها ممکن است متفاوت باشند.

ویژگی‌های تامین امنیت بلاک چین چیست؟

تامین امنیت در بلاک چین یکی از ویژگی‌های حیاتی آن است. این ویژگی‌ها به شرح زیر هستند:

1. رمزنگاری (Encryption): امنیت در بلاک چین با استفاده از رمزنگاری قوی اطلاعات تراکنش‌ها و داده‌ها را تامین می‌کند. از رمزنگاری انواعی مانند الگوریتم‌های رمزنگاری عمومی (Public Key Cryptography) و توابع‌ هش (hash) استفاده می‌شود.
2. امضای دیجیتال (Digital Signatures): برای تایید هویت و اعتبار یک تراکنش در بلاک چین، از امضای دیجیتال استفاده می‌شود. این امضاها به صورت یکتا برای هر تراکنش تولید می‌شوند و امکان تقلب و تغییر در تراکنش‌ها را کاهش می‌دهند.
3. اثبات کار (Proof of Work): برخی از بلاک چین‌ها از الگوریتم اثبات کار (Proof of Work) برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها و تولید بلاک‌ها استفاده می‌کنند. این الگوریتم نیازمند حل یک مساله محاسباتی سخت است که نیاز به قدرت محاسباتی زیاد دارد و از این طریق حملات تقلبی را سخت می‌کند.
4. اثبات شرط (Proof of Stake): برخی بلاک چین‌ها از الگوریتم اثبات شرط (Proof of Stake) استفاده می‌کنند. در این الگوریتم، اعتبار و قدرت تولید بلاک به میزان سکه‌هایی که شخص در اختیار دارد، بستگی دارد. این روش به افرادی با سهام بیشتر کمک می‌کند که امنیت سیستم را تضمین کنند.
5. شبکه‌بندی (Network Consensus): بلاک چین‌ها با استفاده از شبکه‌بندی و توافق بر سر تغییرات در بلاک چین، امنیت را تامین می‌کنند. شرکت‌کنندگان در شبکه بلاک چین باید به یک توافق برسند تا تراکنش‌ها را تایید و بلوک‌های جدید را به زنجیره اضافه کنند.
6. حفاظت از حریم خصوصی (Privacy Protection): برخی بلاک چین‌ها از روش‌های حفاظت از حریم خصوصی مانند رمزنگاری اثبات دانش صفر (Zero-Knowledge Proofs) استفاده می‌کنند. این روش‌ها به شرکت‌کنندگان امکان می‌دهند تا بخشی از اطلاعات خود را مخفی نگه دارند در حالی که همچنان، مزیت‌های دیگری مثل زمان‌بندی تراکنش‌ها، امکان بررسی تراکنش‌ها توسط همه شرکت‌کنندگان شبکه (شفافیت) و امکان استفاده از داده‌ها در صورت بروز خطا یا تغییر ناخواسته وجود دارد.

در کل، تامین امنیت در بلاک چین از طریق استفاده از رمزنگاری، امضای دیجیتال، الگوریتم‌های اثبات کار، اثبات شرط، شبکه‌بندی و حفاظت از حریم خصوصی انجام می‌شود. این ویژگی‌ها باعث ایجاد یک سیستم اعتماد بین شرکت‌کنندگان بلاک چین می‌شوند و امنیت اطلاعات و تراکنش‌ها را تضمین می‌کنند.

منظور از گره (Node) در بلاک چین چیست؟

در بلاک چین، گره یا Node به یک رایانه یا دستگاه مشخص اشاره دارد که در شبکه بلاک چین می‌تواند شرکت کننده باشد. گره‌ها نقش مهمی در عملکرد و امنیت بلاک چین دارند و وظایف مختلفی را انجام می‌دهند. به طور کلی، گره‌ها در بلاک چین می‌توانند به دو دسته تقسیم شوند: گره‌های کامل (Full Nodes) و گره‌های سبک (Light Nodes).

1. گره‌های کامل (Full Nodes): گره‌های کامل تمام تاریخچه بلاک چین را دریافت و ذخیره می‌کنند. آن‌ها تمامی بلاک‌های تولید شده را دریافت و تایید می‌کنند و قادر به بررسی صحت هر تراکنش در شبکه هستند. گره‌های کامل برای اجرای الگوریتم‌های اثبات کار یا اثبات شرط نیاز به قدرت محاسباتی بالا دارند و به عنوان یک نقطه اعتبارسنجی تراکنش‌ها عمل می‌کنند.
2. گره‌های سبک (Light Nodes): گره‌های سبک کوچک‌ترین مقدار اطلاعات مورد نیاز برای استفاده از بلاک چین را دریافت می‌کنند. آن‌ها تنها بخشی از بلاک چین را دانلود و ذخیره می‌کنند و برای تایید تراکنش‌ها به گره‌های کامل وابسته هستند. گره‌های سبک به طور معمول در دستگاه‌هایی با منابع محدود مانند تلفن همراه استفاده می‌شوند.

هر گره در شبکه بلاک چین دارای یک شناسه منحصر به فرد به عنوان آدرس شبکه خود است. گره‌ها ارتباط با یکدیگر برقرار کرده و اطلاعات بلاک‌ها و تراکنش‌ها را با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند. همچنین، گره‌ها نیز می‌توانند در فرایند تولید بلاک‌ها و اجرای الگوریتم‌های اثبات کار یا اثبات شرط شرکت کنند.

نقش گره‌ها در بلاک چین بسیار مهم است. آن‌ها به عنوان یک قسمت از شبکه، تایید تراکنش‌ها و اعتبارسنجی بلاک‌ها را انجام می‌دهند و تمامی شرکت کنندگان را به یک توافق در مورد وضعیت بلاک چین می‌رسانند. همچنین، توجه داشته باشید که مفهوم “گره” در بلاک چین ممکن است در بسترهای مختلف متفاوت باشد و بسته به پروتکل و سیستم بلاک چین مورد استفاده، جزئیات متفاوتی داشته باشد.

بلاک چین چگونه کار می‌کند؟

بلاک چین یک فناوری پایه داده‌ساختار توزیع‌شده است که برای ثبت و تایید تراکنش‌ها و اطلاعات در یک شبکه به‌کار می‌رود. عملکرد بلاک چین به صورت زنجیره‌ای از بلاک‌ها است که به صورت متوالی به یکدیگر متصل شده‌اند. بلاک‌ها شامل تراکنش‌ها و اطلاعات دیگری هستند و با استفاده از رمزنگاری و الگوریتم‌های هش ساخته می‌شوند. در ادامه، مراحل عملکرد بلاک چین را تشریح می‌کنم:

1. تراکنش‌ها: هر تراکنش در شبکه بلاک چین به صورت الکترونیکی ایجاد و امضا می‌شود. این تراکنش‌ها شامل اطلاعات مربوط به انتقال دارایی‌ها، قراردادها یا هر نوع اطلاعات دیگری است که در بلاک چین ثبت می‌شوند.
2. ایجاد بلاک: تراکنش‌های جدید در یک بازه زمانی مشخص (معمولا چند دقیقه) در یک بلاک جمع‌آوری می‌شوند. هر بلاک حاوی یک هش (hash) یا کد مختصری از داده‌های خود است که شناسایی بلاک را فراهم می‌کند.
3. هش بلاک قبلی: هر بلاک به بلاک قبلی خود با استفاده از هش آن متصل می‌شود. این وابستگی زنجیره‌ای بین بلاک‌ها را ایجاد می‌کند و هرگاه یک بلاک تغییر کند، بلاک‌های بعدی نیز تغییر می‌کنند.
4. اثبات کار (Proof of Work): برای ایجاد یک بلاک جدید و اضافه کردن ‌آن به بلاک چین، گروهی از گره‌ها یا ماینرها باید یک محاسبه سخت را انجام دهند. این فرایند به عنوان اثبات کار شناخته می‌شود و هدف آن جلوگیری از تغییر سابقه بلاک‌ها و امنیت شبکه است.
5. تایید بلاک: پس از ایجاد بلاک جدید، سایر گره‌ها در شبکه باید آن را تایید کنند. این تایید شامل بررسی صحت تراکنش‌ها و هش بلاک قبلی است. اگر بیشتریت گره‌ها تغییری درست را تایید کنند، بلاک به زنجیره اضافه می‌شود.
6. انتشار بلاک: پس از تایید بلاک، آن به سایر گره‌ها درشبکه بلاک چین منتشر می‌شود. این بلاک به همراه تراکنش‌های داخل آن در شبکه انتشار می‌یابد تا سایر گره‌ها بتوانند آن را دریافت کرده و به زنجیره خود اضافه کنند.
7. به روزرسانی بلاک چین: پس از اضافه شدن بلاک جدید به زنجیره، تمام گره‌ها Blockchain خود را به روز می‌کنند و بلاک جدید را دریافت و ذخیره می‌کنند. این فرایند باعث همگام‌سازی و اتفاق نظر بین تمامی گره‌ها در شبکه می‌شود.
8. موارد خاص: بلاک چین ممکن است قوانین و قواعد خاصی داشته باشد که به آن معروف است. به طور مثال، در بلاک چین‌های اثبات شرط (Proof of Stake)، برای ایجاد بلاک جدید، مشارکت کنندگان بر اساس میزان سهمی که در شبکه دارند، انتخاب می‌شوند.

با ادامه این فرایند، بلاک چین به طور مداوم بزرگ‌تر می‌شود و تاریخچه کاملی از تراکنش‌ها را در خود ذخیره می‌کند. همچنین، بلاک چین به دلیل ماهیت توزیع‌شده خود، مقاوم در برابر تغییرات و حملات مختلف است و امنیت بالایی را فراهم می‌کند. توجه داشته باشید که روش عملکرد بلاک چین ممکن است بسته به نوع و پروتکل بلاک چین مورد استفاده، متفاوت باشد.

بلوک‌ها چطور به هم متصل می‌شوند؟

بلاک‌ها در بلاک چین به صورت زنجیره‌ای به هم متصل می‌شوند. عنصر اتصال بین بلاک‌ها در بلاک چین، هش بلاک قبلی است. وقتی یک بلاک ایجاد می‌شود، شامل هش بلاک قبلی است که در بلاک قبلی موجود بوده است. این هش بلاک قبلی به عنوان یک نشانگر یا اثبات اتصال استفاده می‌شود. زمانی که یک بلاک جدید ایجاد می‌شود و توسط گره‌ها تایید می‌شود، آن‌بلاک به همراه هش بلاک قبلی خود در بلاک چین اضافه می‌شود. در این حالت، هش بلاک قبلی در بلاک جدید به عنوان یکی از داده‌ها ذخیره می‌شود. با اضافه شدن بلاک جدید به زنجیره، هش بلاک قبلی به صورت آنی در بلاک جدید تایید می‌شود.

این روش اتصال بلاک‌ها به هم، یعنی استفاده از هش بلاک قبلی، باعث می‌شود تا زنجیره بلاک‌ها به طور پیوسته و یکپارچه در حال توسعه باشد. هر تغییر در یک بلاک باعث تغییر در هش آن می‌شود و در نتیجه تمام بلاک‌های بعدی نیز تغییر می‌کنند. این وابستگی زنجیره‌ای بین بلاک‌ها باعث می‌شود که هر تلاشی برای تغییر تاریخچه قدیمی بلاک‌ها بسیار مشکل و غیرممکن باشد، زیرا هش بلاک‌ها باید تغییر کند و در نتیجه تمامی بلاک‌های بعدی نیز تغییر خواهند کرد.

از این روش اتصال بلاک‌ها به هم برای ایجاد اعتماد و امنیت در شبکه بلاک چین استفاده می‌شود. هر تغییری در یک بلاک یا ترتیب بلاک‌ها به سرعت توسط گره‌ها تشخیص داده می‌شود و تغییرات ناپذیری که برروی بلاک چین اعمال می‌شود، از تغییرات غیرمجاز و حملات سایبری جلوگیری می‌کند.

هدف Blockchain چیست؟

هدف اصلی بلاک چین ( Blockchain ) ، ایجاد یک سیستم اعتماد برای انتقال اطلاعات و ارزش بین افراد است، بدون نیاز به وجود یک مرکز قدرت و اعتماد در میان طرف‌ها. بلاک چین از طریق استفاده از تکنولوژی رمزنگاری و توزیع شده این هدف را تحقق می‌دهد.

در زمینه ارزهای دیجیتال، هدف اصلی بلاک چین ایجاد یک سیستم پرداخت غیرمتمرکز و امن بوده است. با استفاده از بلاک چین، ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین (Bitcoin) بدون واسطه‌های مالی میانجی قابل انتقال و تبادل می‌شوند. رویکرد فوق به کاربران امکان می‌دهد تا از هر جای جهان به هر فرد دیگری در هر زمانی ارزش‌های دیجیتال را انتقال دهند.

علاوه بر ارزهای دیجیتال، بلاک چین قابلیت استفاده در بسیاری از حوزه‌ها را دارد. به عنوان مثال، برای ردیابی و اثبات اصالت محصولات، ثبت و انتقال دارایی‌ها مانند املاک و مستغلات، اجرای قراردادهای هوشمند و امن، بهبود فرایندهای لجستیک و زنجیره تامین، مدیریت هویت و حفظ حریم خصوصی، رای‌گیری الکترونیکی و سایر کاربردها.

بلاک چین در دستاوردهای خود نقش‌هایی مانند اعتماد، شفافیت، امنیت و غیرقابل تغییر بودن اطلاعات را ایفا می‌کند. با توجه به این مزایا، هدف بلاک چین در سطح کلی ایجاد یک زیرساخت فناوری است که امکان برقراری روابط مستقیم و امن بین افراد را بدون نیاز به مراجع مرکزی فراهم کند، و در نتیجه، هزینه‌ها، زمان و ابهامات مربوط به واسطه‌ها را کاهش دهد.

تفاوت پایگاه داده و بلاک چین چیست؟

پایگاه داده (Database) و بلاک چین (Blockchain) دو سیستم متفاوت برای ذخیره و مدیریت اطلاعات هستند. در ادامه، تفاوت‌های اصلی بین این دو را توضیح می‌دهم:

1. ساختار و نحوه ذخیره‌سازی داده: در پایگاه داده، اطلاعات به صورت مرکزی در یک محیط ذخیره می‌شوند و می‌توان به طور مستقیم به آن‌ها دسترسی داشت. ساختار داده در پایگاه داده معمولا شامل جداول، رکوردها و روابط است. اما در بلاک چین، داده‌ها به صورت توزیع شده در بین بلاک‌ها و گره‌های شبکه ذخیره می‌شوند. هر بلاک شامل تراکنش‌ها و داده‌های دیگری است و بر اساس روش هش‌سازی به یکدیگر متصل می‌شوند.
2. مرکزیت و غیرمتمرکزی: در پایگاه داده سنتی، معمولا یک مرکز کنترل وجود دارد که مسئول مدیریت و کنترل دسترسی به داده‌ها است. این مرکز می‌تواند یک سرور مرکزی یا یک گروه سرورها باشد. در حالی که در بلاک چین، داده‌ها توسط تمام گره‌های شبکه توزیع شده و هر گره نسخه مستقلی از بلاک چین را نگهداری می‌کند. این باعث می‌شود که بلاک چین به صورت غیرمتمرکز عمل کرده و هیچ مرکز کنترلی وجود نداشته باشد.
3. امنیت و اثبات اصالت: در پایگاه داده، امنیت و اصالت داده‌ها بر عهده مرکز کنترل قرار دارد. در حالی که در بلاک چین، امنیت داده‌ها بر اساس تکنولوژی رمزنگاری و اثبات شرط یا کار (Proof of Work یا Proof of Stake) تامین می‌شود. هر تغییری در بلاک چین به صورت اشکار قابل تشخیص است و تغییرات غیرمجاز بسیار مشکل و غیرممکن هستند.
4. قابلیت تغییر و حذف داده: در پایگاه داده، با مجوز مناسب، می‌توان داده‌ها را تغییر داده یا حذف کرد. اما در بلاک چین، بلاک‌های قبلی غیرقابل تغییر هستند و اطلاعات یکبار ثبت شده در بلاک چین تحت تاثیر تغییرات قرار نمی‌گیرند. این ویژگی بلاک چین به عنوان یک “دفتر توزیع عمومی” (public ledger) عمل می‌کند و امکان تغییر سابقه تراکنش‌ها را به طور محتمل کاهش می‌دهد.
5. مدیریت دسترسی: در پایگاه داده، مدیریت دسترسی به داده‌ها ممکن است با استفاده از سطوح دسترسی و مجوزها انجام شود. در بلاک چین، دسترسی به داده‌ها بر اساس نوع بلاک چین ممکن است متفاوت باشد. به طور کلی، بلاک چین‌ها عمومی هستند و همه اعضای شبکه به طور مشابه به داده‌ها دسترسی دارند، اما می‌توان بلاک چین‌های خصوصی را نیز پیاده‌سازی کرد که دسترسی به داده‌ها در آن‌ها محدودتر است.
6. سرعت و مقیاس‌پذیری: پایگاه داده‌ها معمولا قابلیت پردازش و ذخیره‌سازی سریع را دارند و بر اساس نیاز می‌توانند به راحتی مقیاس‌پذیر شوند. اما در بلاک چین، به دلیل معماری توزیع شده و عملیات پیچیده‌تر اثبات کار، سرعت پردازش و مقیاس‌پذیری ممکن است محدودتر باشد. با این حال، تکنولوژی‌های بلاک چین در حال توسعه هستند و تلاش برای بهبود سرعت و مقیاس‌پذیری در حال انجام است.

به طور خلاصه، پایگاه داده و Blockchain دو سیستم مختلف هستند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خود را دارند. پایگاه داده برای مدیریت داده‌ها در یک سازمان مرکزی و با اعتماد بیشتر به نیروهای مرکزی مناسب است، در حالی که بلاک چین برای مواردی که نیاز به غیرمتمرکزی، شفافیت، امنیت بالا و اثبات اصالت دارند، مناسب است.

مزایای استفاده از Blockchain چیست؟

استفاده از Blockchain برای حل چالش‌های مختلف و ایجاد فرصت‌های جدید در بسیاری از حوزه‌ها مزایای زیادی دارد. در زیر تعدادی از این مزایا را بررسی می‌کنیم:

امنیت: بلاک چین به عنوان یک سیستم امنیتی قوی عمل می‌کند. اطلاعات در بلاک چین با استفاده از رمزنگاری قوی و تکنیک‌های امنیتی پیچیده محافظت می‌شوند. همچنین، بلاک چین از تکنولوژی اثبات کار یا اثبات سهام برای تایید تراکنش‌ها استفاده می‌کند که امکان تغییرات غیرمجاز در داده‌ها را به طور محتملی کاهش می‌دهد.

غیرمتمرکزی: بلاک چین به عنوان یک سیستم غیرمتمرکز عمل می‌کند، به این معنی که هیچ مرکز کنترلی وجود ندارد و داده‌ها توسط تمام گره‌های شبکه توزیع می‌شوند. این مزیت باعث می‌شود که هیچ شخص یا سازمانی کنترل کامل بر سیستم را نداشته باشد و امکان تقلب و تغییر داده‌ها به طور قابل توجهی کاهش یابد.

شفافیت: بلاک چین یک دفتر رکورد عمومی (public ledger) است که تمام تراکنش‌ها و رویدادها در آن ثبت می‌شوند. رویکرد فوق باعث می‌شود که فرایندها و تغییرات در سیستم قابل رویت باشند و همه طرف‌های مشارکت‌کننده بتوانند به طور مستقیم به داده‌ها دسترسی داشته باشند. این شفافیت می‌تواند در حوزه‌هایی مانند امور مالی، رای‌گیری، زنجیره تامین و مدیریت دارایی‌ها مورد استفاده قرار گیرد.

بخوانید: خوشه بندی سرور(Server clustering) چیست؟