زمان خواندن: 18 دقیقه
گسترش روزافزون تجهیزات دیجیتال به زندگی شخصی و تجاری باعث شده تا مقوله امنیت سایبری تبدیل به مسئله مهمی برای فناوری اطلاعات شود. واقعیت این است که مجرمان سایبری از روش‌های مختلفی برای نفوذ به دستگاه‌ها، سرقت داده‌ها و هویت دیجیتالی استفاده می‌کنند. با این‌حال، راه‌حل‌های امنیتی قدرتمندی برای مقابله با این تهدیدات و دفاع از اطلاعات خصوصی در دسترس است. البته، گسترش شبکه و تنوع منابع سیستمی باعث شده تا ابزارهای نظارت بر عملکرد شبکهها و منابع به درستی قادر به نظارت بر زیرساخت‌ها نباشند. بنابراین، گاهی اوقات هکرها شانس بیشتری برای نفوذ به زیرساخت‌ها به دست می‌آورند.
این مساله باعث شده تا همواره به دنبال ابزارهای محبوب و کارآمدی در ارتباط با امنیت سایبری باشیم. فایروال‌ها و نرم‌افزارهای ضدویروس دو راهکار قدرتمند برای مقابله با تهدیدات سایبری هستند. چه تفاوت‌هایی میان ضدویروس‌ها و فایروال‌ها وجود دارد. در این مقاله قصد داریم تعریف دقیقی در ارتباط با مفاهیم فوق ارائه دهیم و مزایا و محدودیت‌های هر کدام را شرح دهیم. اجازه دهید کار را با چند تعریف شروع کنیم و به تفاوت‌های بین نرم‌افزارهای آنتی ویروس و فایروال بپردازیم.
فایروال چیست؟
فایروال (Firewall) یک سیستم امنیتی است که برای حفاظت از شبکه‌های کامپیوتری و سیستم‌ها در برابر حملات و نفوذهای ناخواسته استفاده می‌شود. فایروال به عنوان یک نقطه کنترل مرزی بین شبکه داخلی و شبکه‌های خارجی، شناخته می‌شود و ترافیک ورودی و خروجی را مورد بررسی و کنترل قرار می‌دهد. فایروال می‌تواند بر اساس قوانین تعیین شده توسط مدیر شبکه، ترافیک را مورد بررسی قرار دهد و تصمیم‌گیری کند کدام بسته‌ها به سیستم داخلی اجازه ورود داشته باشند و کدام بسته‌ها مسدود یا رد شوند. این قوانین می‌توانند بر اساس آدرس IP، پورت‌ها، پروتکل‌های شبکه، و ویژگی‌های دیگر تعریف شوند. فایروال می‌تواند بسته‌هایی که به نحوی تهدیدی برای امنیت شبکه محسوب می‌شوند را مسدود کند. این تهدیدها ممکن است شامل نفوذها، حملات سایبری و غیره باشند. با اعمال سیاست‌های امنیتی، فایروال به محافظت از داده‌ها، حفظ حریم خصوصی، جلوگیری از انتشار اطلاعات حساس و کاهش آسیب‌پذیری‌های سیستم کمک می‌کند. علاوه بر حفاظت از شبکهها، فایروال‌ها می‌توانند برای محدود کردن دسترسی به منابع شبکه نیز استفاده شوند. به عنوان مثال، فایروال‌ها می‌توانند به کاربران مجوزهای دسترسی به سرویس‌ها و برنامه‌های مختلف را اختصاص دهند تا کاربران به شکل کنترل شده‌ای به منابع موردنیاز خود دسترسی داشته باشند. هدف اصلی فایروال، حفاظت از شبکه و سیستم‌ها در برابر تهدیدات امنیتی است و ایجاد یک لایه اضافی از امنیت در معماری شبکه‌های کامپیوتری را فراهم می‌کند.
همچنین، ذکر این نکته ضروری است که فایروال می‌تواند نرم‌افزاری، سخت‌افزاری یا ترکیبی از هر دو حالت باشد که امنیت یک کامپیوتر یا شبکه کامپیوتری را تامین می‌کند. به طور کلی، فایروال‌ها بر مبنای فیلتر کردن ترافیک غیرمجاز و اجازه دسترسی فقط به کاربران قانونی عمل می‌کنند. فایروال‌های سخت‌افزاری عملکردی شبیه به روتر دارند و در مقایسه با نمونه نرم‌افزاری، دفاع مستحکم‌تری را ارائه می‌دهد. برای اینکه این اقدامات امنیتی موثر باشند، تمام ترافیک و بسته‌های داده‌ای باید از فایروال عبور کنند، چه ورودی و چه خروجی.
آنتی ویروس چیست؟
آنتی ویروس یا ضد ویروس (Antivirus) یک نرم‌افزار امنیتی است که برای تشخیص، پیشگیری و از بین بردن برنامه‌ها و فایل‌های مخرب و مخرب پیامدهای آن‌ها بر روی سیستم‌های کامپیوتری استفاده می‌شود. این نرم‌افزارها به منظور محافظت از سیستم‌ها در برابر ویروس‌ها، کرم‌ها، تروجان‌ها، بدافزارها و سایر نرم‌افزارهای مخرب طراحی شده‌اند.
آنتی ویروس‌ها با استفاده از الگوریتم‌ها و قوانین مشخص، فایل‌ها و برنامه‌ها را بررسی می‌کنند و در صورت شناسایی هرگونه نشانه‌ای از بدافزار، به کاربر هشدار می‌دهند و اقدام به نابودی آن‌ها می‌کنند. ضد ویروس‌ها قادرند اسکن پیشگیرانه و اسکن درخواستی را انجام دهند. در اسکن پیشگیرانه، آنتی ویروس به صورت مداوم فایل‌ها و برنامه‌های جدید را بررسی می‌کند و در صورت شناسایی بدافزارها، آن‌ها قرنطینه می‌کند. در اسکن درخواستی نیز، کاربر می‌تواند فایل‌ها و برنامه‌ها را درخواستی بررسی کرده تا مطمئن شود عاری از بدافزار هستند. همچنین، آنتی ویروس‌ها قابلیت به‌روزرسانی دارند تا با شناسایی ویروس‌ها و بدافزارهای جدید، به صورت مداوم از سیستم در برابر تهدیدات جدید محافظت کنند. این فرآیند شامل به‌روزرسانی بانک اطلاعاتی و الگوریتم‌های شناسایی است. استفاده از یک آنتی ویروس قوی و به‌روز، در مقابله با تهدیدات امنیتی کامپیوتری بسیار حیاتی است و به کاربران در از بین بردن داده‌ها، نفوذها و صدمات جبران‌ناپذیر به سیستم‌ها کمک می‌کند با توجه به توضیححات ارائه شده باید بگوییم آنتی ویروس برای اسکن، شناسایی و مسدودسازی هرگونه فایل و نرم‌افزار مشکوک یا ناشناخته در شبکه استفاده می‌شود. علاوه بر این، آنتی ویروس‌ها با حذف یا جداسازی فایل‌های آلوده و نظارت بر ترافیک اینترنت، مانع پیاده‌سازی موفقیت‌آمیز حمله‌های سایبری می‌شوند.
وظایف یک برنامه آنتی ویروس چیست؟
وظایف یک برنامه آنتی ویروس گسترده هستند و اولین مورد تشخیص و شناسایی بدافزارها است. برنامه آنتی ویروس باید قادر باشد برنامه‌ها و فایل‌ها را بررسی کند و بدافزارها را شناسایی کند. این شناسایی می‌تواند بر اساس الگوریتم‌ها، بانک اطلاعاتی بدافزارها و روش‌های تشخیصی مختلف صورت گیرد. برنامه آنتی ویروس باید قابلیت اسکن خودکار را داشته باشد تا به صورت مداوم فایل‌ها و برنامه‌های جدید را بررسی کند و در صورت شناسایی بدافزارها، آن‌ها راحذف کند. همچنین باید قابلیت اسکن درخواستی را نیز داشته باشد تا کاربران بتوانند فایل‌ها و برنامه‌ها را درخواستی بررسی کنند. آنتی ویروس باید بتواند بدافزارها را از روی سیستم حذف کند و اقدامات لازم برای از بین بردن آن‌ها را انجام دهد. این فرآیند شامل قرار دادن بدافزارها در محدوده قرنطینه (Quarantine)، پاک‌سازی فایل‌های آلوده و در صورت لزوم، حذف فایل‌های آلوده است. آنتی ویروس باید قادر به فعالیت در زمان واقعی باشد و بتواند فایل‌ها و برنامه‌ها را در هنگام استفاده و اجرا بررسی کند تا هر گونه فعالیت مشکوک را شناسایی کند. آنتی ویروس باید قابلیت محافظت از پست الکترونیکی و مرورگر وب را نیز داشته باشد که شامل فیلترینگ و تشخیص بدافزارها در پیوست‌های ایمیل و بلاک کردن و محافظت از وب‌سایت‌های مشکوک است. به طور کلی یک برنامه ضدویروس سه خدمت اصلی زیر را ارائه می‌دهد.
تشخیص: ضدویروس به دنبال ویروس‌ها و بدافزارها می‌گردد.
شناسایی: خطرناک بودن تهدیدات یا برنامه‌های مخرب را بررسی می‌کند.
حذف: دسترسی فایل یا برنامه مشکوک به سیستم یا شبکه را قطع می‌کند و آن‌را حذف یا قرنطینه می‌کند.
مزایای نرم‌افزار آنتی ویروس چیست؟
نرم‌افزار آنتی ویروس دارای مزایای بسیاری است. اولین مورد محافظت از سیستم است. آنتی ویروس با تشخیص و از بین بردن بدافزارها و نرم‌افزارهای مخرب، سیستم‌های کامپیوتری را در برابر تهدیدات امنیتی محافظت می‌کند. این برنامه‌ها قادرند ویروس‌ها، کرم‌ها، تروجان‌ها، اسپای‌وِرها و سایر نرم‌افزارهای مخرب را شناسایی و از بین ببرند. آنتی ویروس‌ها توانایی محافظت از فعالیت‌های آنلاین را دارند. این برنامه‌ها می‌توانند پست‌های الکترونیکی را بررسی کرده و فایل‌های آلوده را در پیوست‌ها تشخیص دهند. آنتی ویروس با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته عملکرد روان دارند و به‌سادگی قابل نصب و استفاده هستند و تاثیر کمی بر عملکرد سیستم دارند. آنتی ویروس‌ها قابلیت حفظ حریم خصوصی را نیز دارند. آن‌ها توانایی شناسایی نرم‌افزارهای جاسوسی را دارند مانع از انتشار اطلاعات حساس و شخصی کاربران می‌شوند. یک برنامه آنتی ویروس کارآمد مانع گسترش آلودگی‌ها و انتقال ویروس به سایر سیستم‌های تحت شبکه می‌شود، در برابر تروجان‌ها، بدافزارها و جاسوس‌افزارها از سامانه‌ها دفاع می‌کند، هرزنامه‌ها و سایر تبلیغات ناخواسته را مسدود می‌کند، در برابر هک و سرقت اطلاعات از سامانه‌ها محافظت می‌کند، از سامانه‌ها در برابر تهدیدات جانبی خارجی که قابل حذف هستند محافظت می‌کند، از داده‌ها محافظت می‌کند، از رمزهای عبور محافظت می‌کند و مانع نشت آن‌ها می‌شود و با شناسایی و محدود کردن وب‌سایت‌های مشکوک، حفاظت یکپارچه‌ای را ارائه می‌دهد. ضدویروس‌های مدرن قادر هستند ویروس‌های جدید تعریف‌نشده را بر مبنای فعالیت‌هایشان قبل از اینکه آسیبی به زیرساخت وارد کنند، شناسایی کنند، حتی اگر برنامه به طور خاص نتواند تهدید را شناسایی کند.
چهار نسل نرم‌افزار آنتی ویروس
تا این بخش از مقاله اطلاعات اولیه در ارتباط با آنتی‌ویروس‌ها به دست آوردیم، اکنون وقت آن رسیده تا نسل‌های مختلف را بررسی کنیم.
نسل اول: نسل اول نرم‌افزارهای آنتی ویروس در دهه ۱۹۸۰ معرفی شدند. این نسل اولیه از الگوریتم‌های ساده برای شناسایی ویروس‌ها استفاده می‌کردند. آن‌ها بر مبنای الگوهای ثابتی که از قبل شناخته شده بودند، فایل‌ها را اسکن می‌کردند و در صورت شناسایی ویروس، اقدام به حذف آن می‌کردند. به طور کلی، این نسل اسکنرهای ساده‌ای هستند که می‌توانند تنها ویروس‌هایی که دارای امضای ویروس هستند را شناسایی کنند. این اسکنرها وابسته به امضا هستند، بنابراین اگر هر نوع ویروسی به سیستم حمله کند، این آنتی ویروس قادر به شناسایی آن نیست.
نسل دوم: در دهه ۱۹۹۰، با ظهور ویروس‌های پیچیده‌تر، نسل دوم نرم‌افزارهای آنتی ویروس معرفی شد. این نسل از روش‌های تشخیص دینامیکی استفاده کرد و با تحلیل رفتار فایل‌ها و برنامه‌ها، نشانه‌هایی از فعالیت مخرب را شناسایی می‌کردند. اسکنرهای اکتشافی که یکپارچگی را با چک‌سام‌ها (Checksum) بررسی می‌کنند. این نسل از آنتی‌ویروس‌ها قادر به ارزیابی بلوک‌های کد‌های درون بدافزارها هستند.
نسل سوم: نسل سوم نرم‌افزارهای آنتی ویروس در دهه ۲۰۰۰ با پیشرفت تکنولوژی و روش‌های تشخیص پیشرفته معرفی شدند. این نسل از تکنیک‌های هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و شبکه‌های عصبی برای شناسایی ویروس‌ها و بدافزارهای جدید استفاده می‌کردند. آن‌ها قادر به تشخیص الگوهای پیچیده و ناشناخته بودند و با به‌روزرسانی‌های مداوم، تهدیدات جدید را شناسایی می‌کردند. این ضدویروس‌ها به شناسایی بدافزارهای مقیم در حافظه می‌پردازند و قادر هستند اقدامات خرابکارنه این مدل ویروس‌ها را شناسایی کنند.
نسل چهارم: نسل چهارم نرم‌افزارهای آنتی ویروس در سال‌های اخیر به وجود آمده است. این نسل از تکنیک‌های پیشرفته‌تری مانند یادگیری عمیق (Deep Learning)، تحلیل رفتاری پیشرفته و استفاده از ابر (Cloud) برای تشخیص ویروس‌های جدید استفاده می‌کند. همچنین نسل چهارم تمرکز بیشتری بر راه‌حل‌های امنیتی چندلایه دارد، که از جمله آن‌ها می‌توان به جلوگیری از نفوذ، شناسایی تهدیدات زمان واقعی و محافظت از امنیت آنلاین اشاره کرد.
نرم‌افزار ضد ویروس چه محدودیت‌هایی دارند؟
نکته مهمی که باید به آن دقت کنید این است که هیچ آنتی ویروسی خطاناپذیر نیست. هر آنتی ویروسی، هرچه قدر هم که عالی باشد، نفوذپذیر است و دارای یکسری محدودیت‌ها است. اولین محدودیت در ارتباط با شناسایی ویروس‌های جدید است. نرم‌افزارهای ضد ویروس برای شناسایی ویروس‌ها از الگوریتم‌ها و الگوهای مشخص استفاده می‌کنند. اما در مواجهه با ویروس‌های جدید و ناشناخته، قدرت شناسایی آن‌ها کاهش می‌یابد تا زمانی که الگوریتم‌ها به‌روزرسانی شوند و الگوهای جدیدی اضافه شود. مورد بعد تاخیر در به‌روزرسانی است. نرم‌افزارهای ضد ویروس برای شناسایی ویروس‌های جدید باید مرتبا به‌روزرسانی شوند. این به‌روزرسانی‌ها ممکن است زمان‌بر و طولانی شوند و در این مدت، نرم‌افزار قادر به شناسایی تهدیدات جدید نباشد. این تاخیر می‌تواند مشکلاتی را ایجاد کند. استفاده از نرم‌افزارهای ضد ویروس ممکن است تاثیر منفی بر عملکرد سیستم داشته باشد. این نرم‌افزارها برای اسکن ویروس‌ها و بدافزارها منابع سیستم را مصرف می‌کنند و ممکن است باعث کاهش سرعت سیستم شوند. نرم‌افزارهای ضد ویروس ممکن است در برخی موارد به‌اشتباه فایل‌ها را به‌عنوان ویروس تشخیص دهند و آن‌ها را به‌صورت نادرست به عنوان تهدید علامت‌گذاری کنند. این موضوع می‌تواند برای کاربران مزاحمتی ایجاد کند و فایل‌های مهم را به‌صورت غیرمجاز حذف کند.
نرم‌افزار آنتی ویروس روی فایل‌های فقط خواندنی قابل اجرا نیست، نرم‌افزار آنتی ویروس فقط از پروتکل سیستم فایل رابط مشترک (CIFS) پشتیبانی و از پروتکل سیستم فایل شبکه (NFS) پشتیبانی نمی‌کند، برخی از برنامه‌های آنتی ویروس توانایی شناسایی ویروس‌ها یا بدافزارهای جدید را ندارند، مگر اینکه برنامه به تازگی به‌روز شده باشد. آنتی ویروس‌ها قادر نیستند فایل‌هایی که همزمان خوانده و نوشته می‌شوند را بررسی کنند و در این زمینه با محدودیت روبه‌رو هستند.
لیستی از نرم افزارهای آنتی ویروس
امروزه، شرکت‌های مختلفی در زمینه ساخت ضدویروس‌ها به فعالیت اشتغال دارند، اما محصولات برخی از آن‌ها کارآمدتر و محبوب‌تر هستند. از جمله راه‌حل‌های آنتی ویروس قدرتمند موجود در بازار به موارد زیر باید اشاره کرد:
- Norton AntiVirus
- McAfee VirusScan
- Kaspersky Anti-Virus
- Bitdefender Antivirus Plus
- Avast Antivirus
- AVG Antivirus
- Avira Antivirus
- Trend Micro Antivirus
- ESET NOD32 Antivirus
- Sophos Home
موارد یاد شده تنها چند نمونه از نرم‌افزارهای ضد ویروس موجود در بازار هستند. برای انتخاب نرم‌افزار آنتی ویروس، بهترین گزینه ارزیابی نیازها، سیستم عامل هدف و الزامات است. بنابراین، قبل از خرید یا استفاده از هر نرم‌افزار آنتی ویروس، بهتر است تحقیقات مفصلی انجام دهید و مشخصات فنی نرم‌افزار یا سخت‌افزار را به دقت بررسی کنید تا گزینه مناسب را انتخاب کنید.
فایروال‌ها چه مزایایی ارائه می‌دهند؟
دیوارهای آتش به سرورها و سامانه‌های کامپیوتری یا تحت شبکه مجموعه‌ای از خدمات کاربردی را ارائه می‌دهند. برخی از این خدمات به شرح زیر هستند:
جلوگیری از حملات به شبکه: فایروال‌ها قادر به تشخیص و جلوگیری از حملات به شبکهها هستند. آن‌ها پیشرفته‌ترین الگوریتم‌ها را برای تحلیل ترافیک شبکه، شناسایی تهدیدات و جلوگیری از حملات مخرب مانند دسترسی غیرمجاز، نفوذ و غیره استفاده می‌کنند.
محدود کردن دسترسی: فایروال‌ها قابلیت محدود کردن دسترسی به شبکه و سیستم‌ها را دارند. آن‌ها می‌توانند بر اساس تنظیمات تعیین شده، ترافیک ورودی و خروجی را کنترل کنند و دسترسی به منابع سیستم را محدود کنند تا تهدیدات خارجی و دسترسی غیرمجاز را به سیستم‌ها به حداقل برسانند.
افزایش حفاظت امنیتی: با استفاده از فایروال‌ها، سطح امنیتی سیستم‌ها به طور قابل ملاحظه‌ای ارتقا می‌یابد. آن‌ها به عنوان یک لایه دفاعی اصلی عمل می‌کنند و ترافیک شبکه را مورد ارزیابی قرار می‌دهند تا تهدیدات امنیتی را شناسایی و مسدود کنند.
نظارت بر ترافیک شبکه: فایروال‌ها قابلیت نظارت بر ترافیک شبکه را دارند و قادر به تحلیل و ثبت فعالیت‌های شبکه هستند. این نظارت به مدیران شبکه امکان می‌دهد به صورت فعال به رخدادهای شبکه و حملات مشکوک واکنش نشان دهند.
با توجه به توضیحاتی که ارائه کردیم باید بگوییم که فایروال‌ها ابزاری مهم در حفاظت از امنیت سیستم‌ها هستند و برای حفظ امنیت شبکه و سیستم‌های کامپیوتری بسیار حیاتی هستند. با استفاده از آن‌ها، سازمان‌ها و کاربران قادر به کنترل و مدیریت بهتر ترافیک شبکه و محافظت از اطلاعات حساس خود هستند. به‌طوری که مانع از دسترسی هکرها به سیستم‌ها از راه دور می‌شوند، به کارشناسان امنیت اجازه نظارت بر داده‌هایی که قرار است از سامانه‌ها خارج شوند را می‌دهند، حریم خصوصی، امنیت و اولویت‌بندی کاربران برای دسترسی به زیر ساخت‌ها را تضمین می‌کنند و راهکاری قدرتمند برای مقابله با تهدیدات بدافزاری ارائه می‌کنند.
فایروال‌ها به چند گروه تقسیم می‌شوند؟
فایروال‌ها به دو گروه اصلی تقسیم می‌شوند: فایروال‌های سخت‌افزاری (Hardware Firewalls) و فایروال‌های نرم‌افزاری (Software Firewalls).
فایروال‌های سخت‌افزاری به عنوان یک دستگاه کامل به شبکه اضافه می‌شوند و ترافیک شبکه را بررسی می‌کنند. فایروال‌های سخت‌افزاری معمولا در ارتباط با شبکه‌های بزرگ و پیچیده استفاده می‌شوند و می‌توانند عملکرد قوی‌تری در مقابل حملات شبکه‌ای ارائه دهند. آن‌ها قادر به تحلیل ترافیک بر اساس قوانین و تنظیمات تعیین شده هستند و بسته‌های مشکوک را مسدود می‌کنند. فایروال‌های نرم‌افزاری به صورت نرم‌افزاری روی سیستم‌عامل نصب می‌شوند. آن‌ها قادر به کنترل ترافیک شبکه بر روی یک سیستم کامپیوتری خاص هستند. فایروال‌های نرم‌افزاری برای استفاده روی سیستم‌های شخصی و سرورها مناسب هستند. آن‌ها قابلیت تنظیم قوانین و سیاست‌های دسترسی بر اساس نیازهای کاربر را دارند و به صورت مستقل از سخت‌افزار کار می‌کنند.
هر کدام از این دو گروه فایروال‌ها ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند و بسته به نیازها و سناریوهای استفاده، می‌توانند انتخاب شوند. همچنین، ممکن است برخی از سازمان‌ها از هر دو نوع فایروال استفاده کنند تا بهترین سطح حفاظت امنیتی را برای شبکه و سیستم‌های خود فراهم کنند. علاوه بر دسته‌بندی یاد شده فایروال‌ها به سه گروه اصلی نیز تقسیم می‌شوند. گروه اول لایه برنامه (Application level) هستند. این سطح نرم‌افزارهای تخصصی هستند و اقدامات امنیتی را برای محدود کردن ترافیک نامطلوب به شبکهها اعمال می‌کنند. گروه دوم در لایه شبکه (Network layer) قرار می‌گیرند که فرآیند فیلتر کردن بسته‌های وارد یا خارج شوند به شبکه را کنترل می‌کنند. گروه سوم سطح مدار (Circuit-level) هستند. این نوع فایروال به بسته‌های خاصی اجازه عبور از شبکه را می‌دهد و بسته‌های دیگر را به طور کامل مسدود می‌کند. همچنین با پنهان کردن آدرس‌های آی‌پی سامانه‌هایی که قصد اتصال به اینترنت دارند از شبکهها محافظت می‌کنند.
فایروال چه عملکردهایی دارند؟
فایروال‌ها عملکردهای مختلفی دارند. اولین مورد فیلتر ترافیک است. فایروال‌ها قادر به بررسی و فیلتر ترافیک شبکه هستند. آن‌ها بر اساس قوانین و تنظیمات تعیین شده، بسته‌های داده را بررسی می‌کنند و تصمیم می‌گیرند که آیا باید اجازه عبور بدهند یا مسدود کنند. این فیلتراسیون براساس آدرس‌های IP، پورت‌ها، پروتکل‌ها و سایر ویژگی‌های ترافیک انجام می‌شود.
مورد بعدی جلوگیری از دسترسی غیرمجاز است. فایروال‌ها می‌توانند دسترسی غیرمجاز به شبکهها و سیستم‌ها را مسدود کنند. آن‌ها بر اساس تنظیمات دسترسی و سیاست‌های امنیتی، ترافیک مشکوک را تشخیص داده و اقدام به مسدود کردن این دسترسی‌ها می‌کنند. این عملکرد مهم است برای جلوگیری از نفوذ نفوذگران و حملات نقض امنیت.
مورد بعدی جلوگیری از نفوذ (Intrusion Prevention) است. برخی از فایروال‌ها مجهز به ویژگی‌های جلوگیری از نفوذ (IPS) هستند. این ویژگی‌ها قادر به تشخیص و جلوگیری از حملات نفوذگران به سیستم‌ها هستند. آن‌ها با استفاده از الگوریتم‌ها و قوانین خاص، ترافیک را بررسی کرده و در صورت شناسایی حملات، اقدام به مسدود کردن این ترافیک می‌کنند. فایروال‌ها قابلیت نظارت بر ترافیک شبکه را دارند و فعالیت‌های شبکه را ثبت می‌کنند. این اطلاعات قابل استفاده برای تحلیل و بررسی رخدادهای شبکه، شناسایی الگوهای مشکوک و حملات امنیتی است. نظارت و ثبت فعالیت‌ها به مدیران شبکه امکان می‌دهد تا به صورت فعال رخدادهای غیرمتعارف شبکه را شناسایی کنند و اقدامات امنیتی لازم را انجام دهند.
فایروال‌ها با ارائه این عملکردها، به مدیران شبکه اجازه می‌دهند یک سطح امنیتی بالا را به وجود آورند و به محافظت از منابع شبکه و اطلاعات حساس بپردازند. علاوه بر موارد یاد شده، دیوارهای آتش عملکردهای پیشرفته دیگری نیز دارند. به عنوان یک دروازه در سطح برنامه عمل می‌کند که پروکسی برنامه نامیده می‌شود. توانایی بازرسی عمیق و فیلتر کردن بسته‌ها را دارند و توانایی مدیریت عملکردهای سیستم را دارند.
فایروال‌ها چه محدودیت‌هایی دارند؟
فایروال‌ها با وجود ارائه عملکردهای مهم در حفاظت از سیستم‌ها محدودیت‌هایی نیز دارند. اولین مورد شناسایی حملات پیچیده است. برخی از حملات پیچیده هستند و ممکن است به راحتی توسط فایروال‌ها شناسایی نشوند. فایروال‌ها عموما بر اساس الگوها و قوانین ثابت عمل می‌کنند و در مواجهه با حملات جدید و ناشناخته ممکن است ناتوان باشند. فایروال‌ها معمولا برای شبکه‌های کوچک تا متوسط طراحی شده‌اند و در برخی موارد با محدودیت‌هایی روبه‌رو هستند. با افزایش اندازه شبکه و حجم ترافیک، ممکن است نیاز به استفاده از فایروال‌های بزرگ‌تر و قدرتمندتر ضروری باشد که قیمت بیشتری دارند. استفاده از فایروال‌ها می‌تواند منجر به افزونگی ترافیک شود، زیرا تمام بسته‌های داده باید از طریق فایروال عبور کنند و این عملیات می‌تواند سرعت شبکه را کاهش دهد. در برخی موارد، بهینه‌سازی و پیکربندی صحیح فایروال نیاز است تا این مشکل را کاهش دهد.
استفاده از فایروال‌ها ممکن است باعث افزایش تاخیر در انتقال بسته‌های داده شود. زمانی که بسته‌ها باید از طریق فایروال عبور کنند و بررسی شوند، تاخیری در انتقال آن‌ها ایجاد می‌شود. در برخی برنامه‌ها و سرویس‌ها که نیاز به زمان انتقال کمی دارند، این تاخیر می‌تواند مشکل ساز باشد. فایروال‌ها به عنوان بخشی از زیرساخت امنیتی، نیازمند پیکربندی و مدیریت صحیح هستند. پیکربندی نادرست یا مدیریت ناقص می‌تواند باعث کاهش اثربخشی فایروال شود. واقعیت این است که فایروال‌ها کامل نیستند و قادر به انجام کارهای مشخصی هستند. به طور مثال، فایروال‌ها نمی‌توانند از سیستم‌ها در برابر حملات داخلی جلوگیری کنند. برخی از فایروال‌های نرم‌افزاری بر عملکرد سیستم تاثیر منفی می‌گذارند، زیرا منابع مهمی مثل حافظه اصلی را اشغال می‌کنند و می‌توانند توان پردازشی پردازنده مرکزی را مصرف کنند.
بدون دیدگاه