نخست اینکه در ساختمان ها شبکه اتصال به زمین وجود دارد که پایهای را برای یک پلت فرم جامع سازگاری الکترومغناطیسی و ایمنی شکل میدهد. ساختمانی که به منظور کابل کشی اطلاعات در نظر گرفته شده است باید با توجه به شبکه تجهیزات موجود در آن، با دقت بررسی و طراحی شود. سیستم اتصال به زمین باید با هدف دستیابی به حداکثر ظرفیت بار شبکه با کمترین امپدانس طراحی شود. مقررات محلی پیرامون اتصال به زمین باید سازگار با سیستم اتصال به زمین باشد، همچنین، ثابت شده است که میلههای اتصال به زمین مستقل و اختصاصی که متعلق به شبکههای جداگانهای هستند در دستیابی به ایمنی مطلوب و سازگاری الکترومغناطیسی مناسب عمل نمیکنند. در برخی از کشورها این روش اتصال به زمین به عنوان یک روش مستقل ممنوع است زیرا میتواند آسیبهای جدیای بر روی سلامت و ایمنی به همراه داشته باشد. شکل زیر پیکربندی مناسب و دارای اولویت را در اجرای شبکه های زمینی نشان می دهد.
(اولین اولویت روش اتصال به زمین)
شبکههای اتصال به زمین مجزا توصیه نمیشود، به جای آن میتوان از یک میله اتصال به زمین یا الکترود زمین شده مجزا استفاده کرد، لازم به ذکر است که در این حالت خطر جریانهای ناپایدار در زمان رعد و برق وجود دارد. این جریانهای خطا و اختلالات HF میتواند متعاقبا تجهیزات را نابود کرده و به فرآیند نصب آسیب وارد کند. علاوه بر این در یک شبکه اتصال به زمین دو یا سه بعدی، زمانیکه یک الکترود اتصال به زمین آسیب میبیند، حداقل یک یا دو اتصال دیگر با زمین وجود دارد ، در نتیجه این شبکهها هزینه نگهداری کمتری دارند.
در زمان اتصال فلزات متفاوت به هم ، احتمال خرابی نقاط تماس با توجه به خوردگی الکتروشیمیایی باید مورد توجه قرار گیرد. از این رو در هنگام انتخاب فلزات اتصالدهنده این نکته باید مورد توجه قرار گیرد که پتانسیل الکترومغناطیسی فلزات نزدیک به هم بوده یا اینکه نقطه تماس به طور مناسبی از تأثیرات محیطی محافظت شود. ( به عنوان مثال: رطوبت)
زمانیکه از وجود سطح امپدانس پایین و قابل قبول به زمین در شبکه زمینی اطمینان حاصل شد، سطوح بعدی میتوانند مورد بررسی قرار گیرند؛
• سطح ساختمان یعنی شبکه اتصال مشترک (CBN) یا شبکه اتصال مش (MESH-BN)
• سطح نصب یعنی ادغام شبکه اتصال مشترک و شبکه اتصال مش
• سطح تجهيزات یعنی MESH-BN
در راستای ساخت پیکربندی شبکه اتصال مشترک اصلی، اتصال تمام اشیاء فلزی موجود در ساختمان به سیستم اتصال به زمین از طریق تجهیزات اتصالی مناسب و مطابق با قوانین ملی و محلی ضروری است. سطح هدایتپذیری عناصر اتصال باید در حداکثر حالت ممکن باشد تا بتواند جریانهای پر بسامد را هدایت نماید. ( مانند تسمههای اتصال به زمین، گذرگاه فلزی، لینکهای گذرگاه و …)
عملکرد شبکه اتصال مشترک و شبکه اتصال مش را می توان با افزایش نوع شبکه اتصال به زمین، بهبود داد که در آن A ستاره پایین ترین سطح و D مش بالاترین سطح سلسله مراتب محسوب میشوند ( شکل زیر) . همچنین میتوان با اجرای توصیههای ارائه شده در شکل بعدی عملکرد فوق را بهبود داد.
از نقطه نظر نصب، باید توجه داشت که در کابل های با ولتاژ بالا و پایین جداسازی فیزیکی صورت گیرد. زمانیکه کفهای کاذب بدون ریلهای پشتیبان در پنلهای کف مورد استفاده قرار گیرد، لازم است که پنلهای پشتیبان جهت دستیابی به مطلوبترین نتیجه طبق الگوی مش به یکدیگر متصل شوند. به طور کلی استفاده از یک مش 1.5m مناسب بوده و نیازی نیست که هر یک از طرفین به یکدیگر متصل شوند. هادی اتصالدهنده ستونها باید حداقل 10mm2 باشد. در صورتیکه کف کاذب حفاظت الکترواستاتیکی ایجاد نماید، امپدانس DC بین کف کاذب و شبکهی اتصال به زمین باید مقداری بین 1 و 10 مگاهرتز داشته باشد. تمامی شرایط عنوان شده باید به صورت دورهای در طول زمان نگهداری کف کاذب ثبت شده و به صورت دورهای مورد ارزیابی و اندازهگیری قرار گیرند. این بررسی دورهای تقریبا هر 5 سال یکبار و یا در زمان تعمیر کف کاذب صورت میگیرد.
تمامی رکها باید دارای ستون اتصال به زمین یا نقطه اتصال به زمین باشند و تمامی تجهیزات فلزی از طریق آنها به یکدیگر متصل شوند( از جمله پچ پنلها). در سیستمهای کابلکشی عمومی دارای حفاظ الکتریکی، حفاظ الکتریکی در توزیع کننده کف باید به سیستم اتصال به زمین وصل شود. این اتصال میتواند از طریق پچ پنلهای مناسب و با کیفیت R&M freenet صورت گیرد. اگر شبکه اتصال به زمین مش مطلوب در یک سطح خاص در دسترس باشد، پریز نیز میتواند محافظت مناسبی را در برابر آسیبهای خارجی به عمل آورد. در محیطهای صنعتی سنگین برای انتقال داده 10GBase-T و بالاتر از آن، روش اتصال به زمین پریزها توصیه میشود.
لازم به ذکر است جهت ایجاد توزیع برق مناسب و دستیابی به شبکه قابل اعتماد و سازگاری الکترومغناطیسی کامل باید از راهنماییهای یک مهندس برق استفاده شود. چنانچه از یک سیستم توزیع DC ثانویه داخلی استفاده میشود، توصیه میشود که از نصب DC-I استفاده شود به طوری که مقدارL+ وL- نزدیک به هم انتخاب شوند. هادی جریان برگشتی DC سیستمهای IT تنها باید به L+ متصل شود که در نهایت به شبکه اتصال مشترک و شبکه اتصال مش وصل می شود. افت ولتاژ در سیستم جریان برگشتیDC نباید بیشتر از یک ولت باشد، این امر میتواند با داشتن هادیهایی که دارای مقدار L+ و L- به اندازه کافی بزرگ هستند، حاصل شود.
در جدول زیر اطلاعات مناسبی که به منظور انتخاب مناسبترین پیکربندی جهت حفظ الزامات سازگاری الکترومغناطیسی بهینه در سیستمهای توزیع و تامین کننده برق AC مورد نیاز است، قابل مشاهده است. استانداردهای اروپایی سیستم TN-S را توصیه می کنند، به این دلیل که این سیستم کمترین مشکلات سازگاری الکترومغناطیسی را برای تجهیزات سیستمهای IT و ارتباطات به دنبال دارد. همچنین نصب مبدلهای توان بالای مجزا برای مدارهای پر مصرف مانند CRAC ، آسانسورها، منابع تغذیه اضطراری ، موتورها توصیه میشود. مبدلهای سیستمهای IT به منظور تحقق اهداف سازگاری الکترومغناطیسی ، باید منطبق با پیکربندی TN-S باشد و همچنین مدارهای توزیع برق خروجی باید از تابلو توزیع برق ولتاژ پایین (ستاره) خارج شوند.
ساختمانها و مجتمعهای ساختمانی مانند بیمارستانها، مراکز مخابراتی، سربازخانههای نظامی و ..که نیاز به سازگاری الکترومغناطیسی با کیفیت و عالی دارند، باید از پیکربندی TN-S جهت دستیابی به نیازهای عملیاتی خود استفاده کنند. این ساختمانها برای خدمات تعاملی خود از زیرساخت کابل داخل ساختمان استفاده می کنند. وجود RCD اجباری برای سیستمهای TT و اطمینان از تداوم هدایتپذیری هادی PE به منظور حفظ ایمنی افراد ضروری به نظر میرسد.
سیستمهای TN-Sو TN-C که به طور عادی جریانهای افت بالاتر (اختلالات گذرا) از 1kA دارند، نیاز به مدیریت مناسب تجهیزات با جریان نشت بالا دارند. نهاییترین آن نیز برای سیستمهای IT مورد استفاده قرار میگیرد، اما در اینجا جریانها پایینتر (در حد چند آمپر) هستند. با این وجود سیستم TT و IT در معرض خطر افزایش ولتاژ بیش از اندازه قرار دارند. سیستمهای IT مشکلاتی دارند که باید برای مدیریت ولتاژ فاز به فاز آنها از فیلترهای حالت معمول استفاده کرد.
این توصیههای نصب، الزامات مندرج در EN 50174-2 و EN50310 را در بر میگیرند. شرکت لاوان ارتباط نماینده رسمی شرکت R&M سوییس در ایران با سابقه 20 ساله در طراحی و اجرای شبکههای کامپیوتری و دیتاسنترها آماده مشاوره رایگان به شما است. برای اطلاعات بیشتر در مورد نحوه اجرای استاندارد EMC با کارشناسان ما تماس بگیرید.
مطالب مرتبط:
استانداردهای کابل کشی شبکه های رایانه ای | قسمت اول
استاندارد EMC در راه اندازی دیتاسنتراستاندارد EMC در راه اندازی دیتاسنتر